Les Cabinotiers Solaria Ultra Grand Complication – La Première to przełomowe osiągnięcie w historii zegarmistrzostwa, będące ukoronowaniem 270-letniej tradycji szwajcarskiej marki Vacheron Constantin. Z 41 komplikacjami konstrukcji mechanizmu, 1521 komponentami i 13 zgłoszeniami patentowymi, ten wyjątkowy naręczny zegarek jest obecnie najbardziej skomplikowanym technicznie zegarkiem mechanicznym w historii, łącząc innowację, miniaturyzację i elegancję.
Stworzony jako pojedynczy egzemplarz, jest świadectwem nieustannego dążenia marki do doskonałości, zgodnie z jej mottem: „Zrób lepiej, jeśli to możliwe, a to zawsze jest możliwe”.
Maciek miał okazję widzieć go na żywo podczas Watches & Wonders 2025 w Genewie, o czym zresztą wspominał w swojej relacji. Zegarek wprawdzie wyeksponowany był za szklaną szybą, a do tego stale się obracał, ale udało mu się wykonać kilka zdjęć tego niesamowitego egzemplarza.
Komplikacje: 41 funkcji w jednym (i jedynym) zegarku
Les Cabinotiers Solaria Ultra Grand Complication – La Première wyróżnia się rekordową liczbą 41 komplikacji konstrukcji mechanizmu, które obejmują pomiary czasu, funkcje astronomiczne, wieczny kalendarz, wskazania lunarne, stoper z podwójnym sekundnikiem oraz mechanizm dzwonkowy z melodią Carillon de Westminster.
Każda z tych funkcji dodatkowych została zaprojektowana z myślą o maksymalnej precyzji i użyteczności, co zapewne czyni ten zegarek wyjątkowym obiektem marzeń kolekcjonerów oraz miłośników astronomii, zegarmistrzostwa i sztuki. Les Cabinotiers Solaria Ultra Grand Complication – La Première to nie tylko techniczne arcydzieło, ale także estetyczne dzieło sztuki. Zegarek został zaprojektowany z myślą o czytelności i harmonii, mimo ogromnej liczby komplikacji.
Koperta – niezwykła miniaturyzacja
Koperta o średnicy 45 mm i grubości zaledwie 14,99 mm wykonana jest z 18-karatowego białego złota, polerowanego na wysoki połysk. Jej smukły profil to wynik niezwykłej miniaturyzacji. Na bokach koperty znajduje się osiem korektorów, dwa przyciski, dwa wybieraki i elegancki suwak do aktywacji repetiera minutowego, co świadczy o złożoności projektu.
Szafirowy dekiel z metalizacją ukazuje mapę nieba i konstelacje gwiazd.
Dwie tarcze. Co widać od frontu?
Przednia tarcza jest czarna, ze szlifem słonecznym oraz matową krawędzią, a stanowi ona bazą dla 4 subtarcz, z których każda wskazuje więcej niż przeciętny zegarek z komplikacjami.
• Na godzinie 12. widoczny jest wieczny kalendarz z pełnymi wskazaniami: dzień tygodnia, miesiąca, miesiąc, rok, tydzień roku (od 1 do 52 wskazywany przez wskazówkę z zieloną końcówką), na lewo zielona cyfra w okienku to numer kolejny dnia tygodnia a znacznik na prawo to indykator roku przestępnego.
• Na pozycji godziny 9. jest wskaźnik faz księżyca, który będzie wymagał korekty po 122 latach od ustawienia pozycji startowej oraz indykator pływów morskich – mareoskop.
• Nad godziną 6. widzimy wskazania funkcji słonecznych, z trójwymiarowym modelem Ziemi i Słońca w 18-karatowym złocie obejmujące: pozycję i wysokość Słońca (w stopniach), kulminacje i deklinację Słońca, astronomiczne znaki zodiaku (konstelacje) i pory roku. Ten „licznik słoneczny” opiszę szczegółowo w dalszej części artykułu.
• Na godzinie 3. znajdują się wskazania czasu światowego i drugiej strefy czasowej. Wskazówki i wskaźniki godzinowe wykonane z białego złota są piaskowane, dla likwidacji odblasków i zapewnienia lepszej widoczności.
Druga strona medalu, czyli tarcza tylna
Tam, gdzie większość zegarków ma dekiel, przez który ewentualnie widać mechanizm, w Les Cabinotiers Solaria Ultra Grand Complication znajdziemy kolejny cyferblat, a na nim mapę nieba na szafirowym, mocowanym ośmioma śrubami deklu o grubości 0,6 mm. Pod nim obraca się dysko o grubości 0,3 mm, ukazujący ruch konstelacji gwiazd w czasie rzeczywistym. Dwie wskazówki chronografu w kolorach zielonym i czerwonym kontrastują z szarym tłem mapy nieba.
Na pozycji godziny 12. znajduje się licznik 60-minutowy stopera, zaś dwie wskazówki sekundnika stopera pozwalają na pomiar dwóch odcinków czasu (split-seconds).
Mała, obrotowa tarcza znajdująca się w centralnej części, zamontowana na tej samej osi, co wskazówki stopera, to element wskazań astronomicznych - zielony trójkąt wskazuje czas potrzebny do momentu, w którym wybrana gwiazda znajdzie się w polu widzenia obserwatora. W tym momencie, na sklepieniu niebieskim, wybrana gwiazda ustawi się przed zielonym, podłużnym indeksem, który służy jako punkt odniesienia - zaznaczony na elipsie zacienionej w kolorze ciemnoszarym na szafirowej tarczy, która przestawia ruch sklepienia niebieskiego.
Na obwodzie umieszczono jeszcze wskaźnik rezerwy chodu wynoszącej 72 godziny, a całość tylnego cyferblatu przypomina licznik z deski rozdzielczej samochodu.
Zegarek ma czarny pasek ze skóry cielęcej o technicznej fakturze, ręcznie szyty, z wewnętrzną wyściółką i składaną klamrą z 18-karatowego białego złota.
1521 ręcznie wykończonych komponentów
Każdy z 1521 komponentów został ręcznie wykończony!
W tym niesamowitym zegarku zastosowano łącznie dziewięć różnych technik: fazowanie, polerowanie lustrzane, piaskowanie, satynowanie i szczotkowanie promieniste matowanie, szczotkowanie wielokierunkowe, ziarnowanie koliste. Młotki repetiera minutowego są polerowane na lustro, mostki fazowane i satynowane, a płyta główna zdobiona ziarnowaniem.
Miniaturyzacja
Les Cabinotiers Solaria Ultra Grand Complication to triumf miniaturyzacji. Przy tych wszystkich, zamkniętych w jednej kopercie komplikacjach konstrukcji mechanizmu zegarek ten ma kopertę o średnicy 45 mm i grubość 14,99 mm.
Tak, wiem - powtarzam się, ale jest to dla mnie wprost niewiarygodne. Sam mechanizm Calibre 3655 - o średnicy 36 mm i grubości 10,96 mm - składa się z 1521 komponentów i ma 204 kamienie łożyskujące.
Zastosowano w nim innowacyjne materiały, takie jak krzem w kole balansowym tourbillonu, co zwiększa precyzję.
Szafirowe dyski o grubości zaledwie 0,18 mm (np. do wskazań wschodu i zachodu Słońca) oraz aluminiowe wskazówki stopera minimalizują wagę. Gongi repetiera godzinowego o przekroju prostokątnym i młotki z dodatkiem 18-karatowego złota optymalizują jakość dźwięku.
Mechanizm Calibre 3655
Calibre 3655 to nowy, ręcznie nakręcany mechanizm manufakturowy, opracowany przez Vacheron Constantin. Pracę nad nim rozpoczęto osiem lat temu, a efektem jest mechanizm pracujący w częstotliwości oscylacji balansu wynoszącej 21 600 wahnięć na godzinę (3 Hz) i rezerwie chodu wynoszącej 72 godziny. Składa się z dwóch modułów:
• Podstawowego - obejmującego funkcje czasu, stoper i mechanizm dzwonkowy.
• Astronomicznego - dedykowanego wskazaniom astronomicznym, o grubości zaledwie 2,8 mm, z innowacyjnym systemem „plug and play” umożliwiającym łatwe łączenie i rozłączanie modułów.
Biorąc pod uwagę liczbę komplikacji zintegrowanych z Calibre 3655, połączenie tych dwóch elementów było wyzwaniem. Aby temu zaradzić, manufaktura Vacheron Constantin opracowała pomysłowy system montażu typu „plug and play”, z szybkim i precyzyjnym mechanizmem łączącym, który gwarantuje idealne spasowanie.
System ten, składający się z dwóch precyzyjnie wykonanych elementów, umożliwia wprawianie w ruch modułu astronomicznego poprzez proste zestawienie i dołączenie dodatkowego modułu. Dwa szafirowe komponenty, doskonale dopasowane do siebie, ułatwiają optymalną transmisję energii i pozwalają na wielokrotne łączenie i rozłączanie bez zużycia, eliminując potrzebę stosowania dodatkowych części.
Rozwiązanie to umożliwia - na przykład podczas serwisu zegarka - demontaż całego dodatkowego mechanizmu, w tym tarczy i wskazówek, w celu uzyskania dostępu do mechanizmu podstawowego. Ten pomysłowy system mocowania typu „plug and play” jest przedmiotem jednego z 13 wniosków patentowych złożonych dla zegarka Solaria Ultra Grand Complication. Pozostałe zgłoszenia patentowe obejmują między innymi system wielowarstwowych kół krzywkowych do wskazań słonecznych, system izolatora dla stopera z podwójnym sekundnikiem, oraz nowatorskie rozwiązania w mechanizmie dzwonkowym, które poprawiają jakość dźwięku i efektywność energetyczną.
Komplikacje astronomiczne
Ponieważ komplikacje astronomiczne są znacznie rzadziej stosowane niż wskazania wiecznego kalendarze, fazy księżyca, czy repetycja minutowa, przyjrzyjmy się im nieco bliżej.
Pozycja Słońca - znajdujące się na obrzeżach tarczy wskazanie - śledzi pozycję Słońca na niebie, gdy zegarek jest prawidłowo zorientowany zgodnie z punktami kardynalnymi. Zaznaczone jako małe żółte kółko, nadrukowane na obracającej się szafirowej tarczy, która „wyświetla” również godziny wschodu i zachodu słońca oraz długość dnia.
Wysokość Słońca nad horyzontem (dla zadanego miasta obserwacji) - ta komplikacja podaje wysokość Słońca nad horyzontem wyrażoną w stopniach kąta, które oscylują między 20° a 68° i są wskazywane przez wskazówkę na tym samym liczniku, co równanie czasu na godzinie 6.
Kulminacja Słońca - trzecia komplikacja, pokazywana na tym samym liczniku, kulminacja Słońca odnosi się do czasu, w którym Słońce osiąga najwyższy punkt swojej trajektorii na niebie. Często mylona z zenitem (punktem pionowym do horyzontu obserwatora), kulminacja zależy od długości geograficznej obserwatora. W momencie kulminacji słońca mówimy o południu słonecznym, momencie w połowie „drogi” między wschodem a zachodem słońca.
Deklinacja Słońca - to pomysłowe oznaczenie odpowiada kątowi utworzonemu między płaszczyzną równikową Ziemi a wyimaginowaną linią łączącą Słońce z Ziemią. Deklinacja Słońca zmienia się w zależności od pory roku. Na półkuli północnej stopniowo wzrasta od -23,5° w momencie przesilenia zimowego do +23,5° w momencie przesilenia letniego, co odpowiada nachyleniu Ziemi. W momencie równonocy osiąga zero, deklinacja słoneczna jest wskazywana przez znacznik celujący w złotą kulę będącą reprezentacją Słońca, zintegrowaną z licznikiem na godzinie 6.
Konstelacje i pory roku - licznik na godzinie 6., związany ze „ścieżką” Słońca, jest również wyposażony w obrotową tarczę przedstawiającą 13 astronomicznych konstelacji znaków zodiaku, a także pory roku, przesilenia i równonoce.
Ponieważ droga Ziemi wokół Słońca jest eliptyczna, a nie kołowa, a oś Ziemi jest nachylona pod kątem 23,4° do ekliptyki (płaszczyzny jej orbity), czas potrzebny na przejście Słońca przez zenit zmienia się w ciągu roku. Różnica między dobą słoneczną (prawdziwą) a dobą ziemską (średnią) wynoszącą 24 godziny waha się od -16 do +14 minut w zależności od pory roku i pokrywa się tylko cztery razy w ciągu dwunastu miesięcy (równonoce i przesilenia). Ta różnica, zwana równaniem czasu, jest również wskazywana na liczniku na godzinie 6 na przedniej tarczy zegarka.
Pełna lista 41 komplikacji konstrukcji mechanizmu:
Pomiar czasu (6 komplikacji):
- Wskazanie dnia i nocy dla miasta referencyjnego
- Godziny i minuty drugiej strefy czasowej (na tarczy 24-godzinnej)
- Wskazanie czasu światowego dla 24 miast
- Wskazanie dnia i nocy drugiej strefy czasowej
- Tourbillon 3Hz z silikonowym kołem balansowym (o wysokim współczynniku Q)
- Moduł wskazań czasu lokalnego połączony z mechanizmem podstawowym
Wieczny kalendarz gregoriański (8 komplikacji):
- Kalendarz wieczny
- Dni tygodnia
- Data
- Miesiące
- Wskazanie roku
- Wskazanie roku przestępnego
- Wskazanie numeru tygodnia w roku (kalendarz ISO 8601)
- Numer dnia tygodnia (kalendarz ISO 8601)
Wskazania księżycowe (3 komplikacje):
- Astronomiczne fazy Księżyca i wiek Księżyca
- Wskaźnik poziomu pływów
- Wskazanie pływów syzygijnych i kwadraturowych
Wskazania astronomiczne (14 komplikacji):
- Wskazanie pór roku, równonocy i przesileń
- Położenie Słońca
- Czas wschodu Słońca (dla miasta odniesienia)
- Czas zachodu Słońca (dla miasta odniesienia)
- Czas trwania dnia (dla miasta odniesienia)
- Równanie czasu
- Czas kulminacji Słońca (dla miasta odniesienia)
- Wysokość Słońca nad horyzontem (dla miasta odniesienia)
- Deklinacja Słońca, trójwymiarowy model Ziemi pokazujący szerokość geograficzną Słońca na półkuli północnej/południowej
- Godziny gwiazdowe
- Minuty gwiazdowe
- Astronomiczne znaki zodiaku, których jest trzynaście, w odróżnieniu od dwunastu astrologicznych
- Mapa nieba (dla miasta odniesienia)
- Śledzenie obiektów niebieskich
Komplikacje związane z dźwiękiem (5 komplikacji):
- Repetycja minutowa
- Wybijanie melodii Carillon de Westminster (z użyciem 4 młotków i 4 gongów)
- Wybór wybijania tylko godziny lub pełnego zakresu – godziny, kwadransa i minuty
- System blokowania korony podczas wybijania czasu
- System podwójnego zatrzymania młotków w celu ograniczenia odbicia i optymalizacji przenoszenia energii kinetycznej młotków
Chronograf z pomiarem dwóch odcinków czasu (4 komplikacje):
- stoper z kołem kolumnowym
- Licznik 60-minutowy
- Licznik sekundowy
- System izolatora dla chronografu sekundowego
Wskazanie rezerwy chodu (1 komplikacja):
- Wskazanie rezerwy chodu za pomocą zewnętrznego dysku o zakresie 190°
2025 rok i granice współczesnego zegarmistrzostwa
Vacheron Constantin Les Cabinotiers Solaria Ultra Grand Complication – La Première to zegarek mechaniczny, który według mnie definiuje granice współczesnego zegarmistrzostwa.
Z 41 komplikacjami konstrukcji innowacyjnego mechanizmu Calibre 3655 i wyrafinowanym designem, jest nie tylko technicznym arcydziełem, ale także dziełem sztuki. Jego zdolność do jednoczesnej prezentacji czasu ziemskiego, słonecznego i gwiazdowego, wraz z rzadkimi funkcjami astronomicznymi, czyni go niesamowitym narzędziem dla miłośników nieba i mechaniki.
Warto zobaczyć jeszcze na koniec wideo, prezentujące to cudo mikro mechaniki:
Marka Vacheron Constantin po raz kolejny udowodniła, że granice doskonałości, techniki, precyzji i miniaturyzacji da się przesunąć. Zegarek ten powstał tylko w jednym egzemplarzu, nie jest przeznaczony na sprzedaż.
Obecnie, w 2025 roku, jest pokazem możliwości i perfekcji tej szwajcarskiej manufaktury w zakresie pomiaru czasu.
INSTAGRAMIE
greenlogic.eu