Rad - pierwiastek chemiczny o symbolu Ra i liczbie atomowej 88 zaliczany do metali ziem alkalicznych. Jego nazwa pochodzi od łacińskiego słowa radius oznaczającego promień. Odkryty przez laureatkę Nagrody Nobla Marie Curie i jej męża Pierre'a w 1898 roku. Rad to pierwiastek radioaktywny, który może potencjalnie świecić przez ponad 1600 lat. Ze względu na swoje właściwości luminescencyjne od wynalezienia w 1908 roku farby radowej, do połowy lat 60 XX wieku wykorzystywany był w zegarmistrzostwie do pokrywania indeksów i wskazówek zegarków. Na początku nie zdawano sobie sprawy z negatywnego wpływu radu na organizm człowieka. Przełomem okazała się historia tak zwanych radowych dziewczyn (Radium Girls). Kobiety pracowały w latach 20. XX wieku w fabrykach zegarków malując tarcze samoświecącą farbą. W wyniku specyficznej techniki nanoszenia radu na tarcze (kobiety oblizywały końcówki pędzla) do ich organizmu zostawały się duże dawki radioaktywnego pierwiastka, co doprowadziło do poważnych problemów ze zdrowiem i przedwczesnej śmierci. Pięć kobiet, pracownic Radium Dial Company pozwało swojego pracodawcę zgodnie z prawem stanu Illinois, zdobywając odszkodowanie w 1938 r. Sama farba radowa została ostatecznie wycofana i nie była używana w zegarkach od 1968 roku. Do pokrywania indeksów i wskazówek we współczesnych zegarkach stosuje się bezpieczne substancje fosforescencyjne takie jak luminova. Wykorzystywane są również rurki trytu.
Autor: zespół Pro Watches s.c.
Słownik pojęć zegarmistrzowskich
Powrót do słownika