• Zegarki marki Citizen
  • Zegarki marki Prim
  • Zegarki marki Alpina
  • Zegarki marki Michel Herbelin
  • Zegarki marki Orient Star
  • Zegarki marki Perrelet
  • Zegarki marki Oris
  • Zegarki marki Rado
  • Zegarki marki Atlantic
  • Zegarki marki Frederique Constant
  • Zegarki marki Roamer
  • Zegarki marki Montblanc
  • Zegarki marki Orient
  • Zegarki marki Grand Seiko
  • Zegarki marki Tissot
  • Zegarki marki Luminox
  • Zegarki marki Omega
  • Zegarki marki Davosa
  • Zegarki marki Vostok Europe
  • Zegarki marki Certina
  • Zegarki marki Aviator Swiss Made
  • Zegarki marki Junghans
  • Zegarki marki G-SHOCK
  • Zegarki marki Seiko
  • Zegarki marki Bulova
  • Zegarki marki Ball
  • Zegarki marki Epos
  • Zegarki marki Błonie
  • Zegarki marki Aerowatch

Izochronizm. Impulsy napędowe – uzupełnienie


W ostatniej części opracowania dotyczącej izochronizmu i wpływu impulsów napędowych na działanie zegarka w zależności od ich wielkości, … zapomniałem, pominąłem bardzo ważny element rozważań.

Izochronizm. Impulsy napędowe - uzupełnienie Original by Porsche Design

Znaczący, nawet decydujący wpływ na wielkość impulsów napędowych przekazywanych do balansu, ma konstrukcja układu wskazań, oraz niektórych dodatkowych elementów czasomierza. Oczywiście istotne są te z nich, które pochłaniają większą część energii generowanej przez moduł napędu. Najprostszym przykładem modułu, którego wpływ jest zilustrowany na poniższych obrazkach jest dodatkowy moduł służący do pomiaru krótkich odcinków czasu– stoper.

Izochronizm. Impulsy napędowe - uzupełnienie

Izochronizm. Impulsy napędowe - uzupełnienie

Dla zegarka z złączonym stoperem mierzone przyrządem wychylenia balansu wynoszą 252⁰, a dobowa chwilowa odchyłka wskazań wynosi 1 s/d, a dla tego samego zegarka z odłączonym/wyłączonym stoperem wychylenia wynoszą 289⁰, a dobowa chwilowa odchyłka wskazań 5 s/d.

Jak widzimy na powyższym przykładzie, załączenie stopera powoduje znaczący spadek amplitudy, a stoper jest tylko jednym z wielu modułów dodatkowych pochłaniających energię. Do tego, pomiary powyższe wykonano dla zupełnie nowego zegarka (zwracającej uwagę na jakość montażu firmy Alpina!), dla zegarka używanego, przy innym stanie substancji smarującej, takie różnice będą znacząco wyższe.

Każde ze wskazań zegarka, poza wskazówkami osadzonymi na osiach przekładni chodu (mały sekundnik, wskazówka minutowa) wymagają dodatkowych przekładni, a co za tym idzie wprowadzają dodatkowe opory ruchu wynikające z tarcia. W zależności od konstrukcji, przekładnie takie mogą opory ruchu jeszcze bardziej zwiększać (gdy wprowadzane są sprężynki pozycjonujące), lub potęgować, gdy oczekujemy szybkiej zmiany wskazań. Rozwiązań z błyskawiczną zmianą danych, oczekujemy szczególnie przy wskazaniach kalendarzowych.

Trzeba także zauważyć, że przy obowiązujących dzisiaj tendencjach zegarkowych, dodatkowych wskazań w każdym prestiżowym czasomierzu powinno być dużo, lub… jeszcze więcej. Są nimi dane czasowe: druga i kolejne strefy czasowe, dodatkowe wskazanie w systemie 24-ro godzinnym, pora dnia, dane kalendarzowe: dzień miesiąca, dzień tygodnia, miesiąc, rok, tydzień roku, czy astronomiczne: faza księżyca, układ sfery niebieskiej, znaki zodiaku.

Poza zapotrzebowaniem generowanym przez przekładnię wskazań, w zegarku mogą znaleźć się inne moduły obciążająca przekładnię chodu. Jest nim choćby wskazany powyżej stoper, czy na przykład odliczanie regatowe, ale może być także wyzwalanie sygnalizacji dźwiękowej, czy choćby popularny wskaźnik rezerwy chodu.

Izochronizm. Impulsy napędowe - uzupełnienie Chronoswiss Chronoscope

Pamiętam, gdy w trakcie szkolenia zegarmistrzowskiego w firmie Chronoswiss, przy praktykach czynionych z modelem Chronoscope prowadzący kurs zegarmistrz informował, że załączenie stopera nie może powodować obniżenia amplitudy wahań balansu poniżej założonego minimum. Zbyt duży spadek amplitudy świadczył o błędnym ustawieniu mechanizmu sprzęgającego moduł stopera z przekładnią chodu  zegarka.

Izochronizm. Impulsy napędowe - uzupełnienie MP6066-SD501-17E

W zależności od konstrukcji, a szczególnie przy impulsowej zmianie wskazań, zapotrzebowanie energetyczne samej przekładni wskazań może być bardzo duże. Oczywiście najwięcej energii potrzeba w momencie, gdy zmianie podlega większa ilość (a czasami wszystkie) energochłonne moduły.

Takie niebezpieczeństwo muszą brać pod uwagę konstruktorzy zegarków.

Właśnie pod kątem optymalizacji obciążeń mechanizmu chodu i minimalizacji wahań impulsow napędowych, już kilkanaście lat temu, przy wprowadzaniu popularnych modeli z linii Masterpiece, firma Maurice Lacroix informowała o istotnym (choć wcale nie odbieranym jako ważny przez sprzedawców i klientów) udoskonaleniu modelu Phase de Lune, jakim było wprowadzenie zmiany wskazań fazy księżyca o godzinie czwartej, a nie jak w większości zegarków o północy. Model ten posiadał tak zwany „pełny kalendarz”, czyli wskazania dnia miesiąca, dnia tygodnia i miesiąca, oraz dodatkowo fazy księżyca, więc przy stosunkowo „słabym energetycznie” mechanizmie, dla utrzymania dokładności chodu, było to rozwiązanie istotne.

Izochronizm. Impulsy napędowe - uzupełnienie Grande_Complication_by_IWC

To nie przypadek, że dla najbardziej wyrafinowanych konstrukcji używany jest mechanizm Valjoux 7750 i jego pochodne. To serce mechanicznych czasomierzy znane jest jako doskonały „koń pociągowy” potrafiący uciągnąć wiele energochłonnych dodatków. O różnorakich zastosowaniach Valoux 7750 pisaliśmy dość szeroko w opracowaniu o historii tej firmy i tegoż rozwiązania – tutaj.

Izochronizm. Impulsy napędowe - uzupełnienie. Napęd pośredni, mechanizm różnicowy

Przed takim samym problemem stają nawet konstruktorzy największych – wieżowych, mechanicznych zegarów. Tam wprawdzie mechanizm chodu zwykle tylko wyzwala oddzielnie napędzane moduły dodatkowe, ale samo przemieszczanie się wskazówek, przy możliwości oblodzenia, wiatrach, czy obecności ptaków, ze względu na gabaryty elementów układu wskazań może wprowadzać istotne obciążenia (także „przyśpieszające” chód zegara) na wskazówki, a przez to na przekładnię chodu.

W przypadku zegarów wieżowych najlepszym rozwiązaniem stosowanym, jest tak zwany napęd pośredni. Jest on zrealizowany poprzez wprowadzenie mechanizmu różnicowego. Wyzwalany co założony czas, wynikający z obrotu kół przekładni chodu mechanizm różnicowy, powoduje ruch wskazówek oraz równocześnie dostarczenie energii do napędu pośredniego (obrót kola z obciążnikiem).

Rozwiązanie takie jest zastosowane w mechanizmie zegara Zamku Królewskiego w Warszawie, który w tym roku obchodził swoją 40 rocznicę istnienia. Identyczną do tegoż zegara konstrukcję posiada mechanizm prezentowany w pracowni Stary Zegar na ulicy Świętojerskiej w Warszawie.

Władysław Meller
 

Komplikacje konstrukcji mechanizmu zegarka.
- początek spisu treści dla przygotowywanego opracowania

1 Wstęp - jest już tutaj
2 Systematyka komplikacji konstrukcji - jest już tutaj
3 Mechanizm bazowy - jest już tutaj
3.1 Naciąg - jest już tutaj
3.2 Napęd - jest już tutaj
3.3 Przekładnia chodu - jest już tutaj
3.4 Wychwyt
3.5 Oscylator
3.6 Moduł regulacji
3.7 Przekładnia wskazań
3.8 Urządzenie wskazujące
4 Zmiany konstrukcyjne w stosunku do mechanizmu bazowego - komplikacje konstrukcji mechanizmu.
4.1 Naciąg
4.1.1 Element manipulacyjny
4.1.2 Automatyczny naciąg zegarka
4.2 Napęd
4.2.1 Wydłużona sprężyna
4.2.2 Zwielokrotnienie ilości bębnów
4.2.2.1 Szeregowe ułożenie bębnów
4.2.2.2 Równoległe ułożenie bębnów
4.....

Ten wątek należy do dziedziny teorii zegarmistrzostwa:

1. Wydłużona rezerwa chodujest już tutaj 
2. Warto wiedzieć. Izochronizm - jest już tutaj
3. warto wiedzieć. Izochronizm. Impulsy napędowe - jest już tutaj
4. Warto wiedzieć. Izochronizm. Impulsy napędowe - uzupełnienie - jest już tutaj


Tissot - Premium

REKLAMA

Magazyn ZIP - Wszystkie wydania

MAGAZYN Zegarki i Pasja - Wszystkie wydania

ZEGARKI I PASJA NA YOUTUBE

Atlantic 420

REKLAMA

Sector 420

REKLAMA

Greenlogic 420

REKLAMA

Frederique Constant 420

REKLAMA

Montblanc 420

REKLAMA

Janeba Oris 420

REKLAMA

Epos 420

REKLAMA

Izochronizm. Impulsy napędowe
Izochronizm. Impulsy napędowe
21.11.2014
Patek i Czapek w Rapperswilu
Patek i Czapek w Rapperswilu
02.01.2015

Podstrony producentów

Zegarki marki Aerowatch
Zegarki marki Alpina
Zegarki marki Atlantic
Zegarki marki Aviator Swiss Made
Zegarki marki Ball
Zegarki marki Bulova
Zegarki marki Błonie
Zegarki marki Certina
Zegarki marki Citizen
Zegarki marki Davosa
Zegarki marki Epos
Zegarki marki Frederique Constant
Zegarki marki G-SHOCK
Zegarki marki Grand Seiko
Zegarki marki Junghans
Zegarki marki Luminox
Zegarki marki Maurice Lacroix
Zegarki marki Michel Herbelin
Zegarki marki Montblanc
Zegarki marki Omega
Zegarki marki Orient
Zegarki marki Orient Star
Zegarki marki Oris
Zegarki marki Perrelet
Zegarki marki Polpora
Zegarki marki Prim
Zegarki marki Rado
Zegarki marki Roamer
Zegarki marki Seiko
Zegarki marki Tissot
Zegarki marki Vostok Europe
Zegarki marki Xicorr
Dołącz do naszego newslettera
i bądź zawsze na bieżąco