Zegarek noszony na nadgarstku, nie tylko obecnie, obok wskazywania aktualnego czasu, ma równie istotne znaczenie dekoracyjne. Można wręcz powiedzieć, że przez całą historię istnienia zegara, w tym także zegarka (czyli zegara noszonego), w ich postrzeganiu toczyła się nieformalna rywalizacja pomiędzy jego dwoma atrybutami: metrologicznym i dekoracyjnym.
Zegarki dzisiaj.
Wobec realizacji pomiaru czasu z niesłychaną dokładnością, uzyskaną poprzez zegary atomowe, powszechnym dostępem do czasu wzorcowego dzięki emisji sygnałów drogą radiową, oraz rozpowszechnieniem się zegarków elektronicznych, także dla zegarków osobistych przestał istnieć problem uzyskania wskazań aktualnego czasu, z najwyższą dokładnością.
W praktyce, ta najwyższa dokładność, nawet dla niektórych masowo produkowanych zegarków naręcznych, jest od co najmniej kilkunastu lat z sukcesem realizowana. Okazuje się jednak, że wcale nie te najdokładniejsze zegarki, są dziś najbardziej poszukiwanymi przez potencjalnych nabywców luksusowych przedmiotów. Element dekoracyjny przeważył i na inne potrzeby niż dokładność, zwracamy dziś największą naszą uwagę. Zegarek noszony na nadgarstku, stał się elementem stroju podlegającym także prawom mody, ale równocześnie wyznacznikiem i synonimem prestiżu.
Zegarki damskie zwykle dobierane są zgodnie z pozostałą osobistą biżuterią, a najważniejszym wskazaniem dla ich wyboru, są upodobania potencjalnej właścicielki. Modele takie są zwykle wykonywane w sposób finezyjny, nierzadko z unikatowych materiałów. Bardzo często bywają także dekorowane kamieniami szlachetnymi. Zegarki męskie, szczególnie te kierowane na nasz europejski i podobne jemu rynki, wykonywane są zwykle w tradycyjnej stylistyce, choć z wykorzystaniem nowoczesnych materiałów i technologii.
Czego poszukujemy?
Najbardziej cenionymi wśród współczesnych zegarków są zawsze mechaniczne, raczej większe (z ewidentną przewagą męskich) egzemplarze, które obok wskazywania czasu posiadają:
- dodatkowe wskazania, realizowane poprzez zliczanie odpowiednich sekwencji impulsów podstawowych i ich projekcję, zwykle na tarczy zegarka,
- dodatkowe funkcje związane z pomiarem czasu,
- rozbudowaną, lub nietypową konstrukcję któregoś z modułów mechanizmu.
Uzyskanie dowolnej z powyżej wymienionych cech zegarków, wymaga zastosowania mechanizmów o wyższym stopniu komplikacji konstrukcji. Z tego powodu o zegarkach takich potocznie (choć nie tylko moim zdaniem, błędnie) mówi się iż posiadają „dodatkowe komplikacje”.
Niezależnie od wyszczególnionych powyżej cech mechanizmu zegarka, istotne znaczenie dla wartości, tak finansowej, jak i prestiżowej zegarka mają także:
- marka – co zwykle (ale nie zawsze) wskazuje, znaczący także dla prestiżu wyrobu, kraj jego pochodzenia.
- zgodność wyglądu z najnowocześniejszymi tendencjami wzorniczymi (tylko dla zegarków nowych), - szczególny sposób wykonania koperty, mechanizmu, tarczy, wskazówek, bransolety, czy paska (w tym aspekt dekoracyjny)
- użyte unikatowe materiały syntetyczne i naturalne, w tym najczęściej metale i kamienie szlachetne, oraz wysokogatunkowe skóry zwierzęce.
Dla określenie pozycji danego zegarka cennymi są także ich dodatkowe własności:
- ogólna rozpoznawalność konstruktora/projektanta wyrobu/ i jego personalizacja,
- limitacja wielkości produkcji
- większa odporność na działanie czynników zewnętrznych (wodoszczelność, odporność na pola magnetyczne, itp.)
- certyfikat chronometru, lub inne potwierdzenia dokładności działania zegarka
- wykonanie wyrobów zgodnie z dodatkowymi, precyzyjnie określonymi obwarowaniami (Pieczęć Genewska, Fleurier Quality, oznaczenie Swiss Made).
„Zegarek skomplikowany”.
W tym miejscu, trzeba napisać kilka słów na temat szeroko przyjętego, a nie tylko na potrzeby niniejszego opracowania, zdefiniowanego powyżej sformułowania: „komplikacje konstrukcji mechanizmu zegarka”. Jest to tym ważniejsze, że potocznie, często występuje ono zamiennie z bardzo nieszczęśliwie brzmiącymi określeniami „zegarki skomplikowane”, czy „zegarki z komplikacjami”.
Wyrażenia te wywodzą się oczywiście z języka angielskiego (pewnie nawet z francuskiego), ale słowo pierwotne: „complicated” należałoby tłumaczyć raczej jako: „trudny”, czy „złożony” i odnosić do konstrukcji samego tylko mechanizmu zegarka.
Zegarek może mieć mechanizm o: złożonej konstrukcji, wyższym stopni komplikacji, czy być wyposażony w dodatkowe elementy, komplikujące jego konstrukcję. Nawet gdyby zgodzić się tutaj, z twierdzeniami prawdziwych miłośników zegarków, że czasomierze mechaniczne mają duszę, to analizując określenie „zegarki skomplikowane”, musielibyśmy przypisać je raczej do sfery psychicznej, której to żaden z najzagorzalszych nawet fanów zegarków, nie próbuje w nich odnajdywać.
Z tego powodu, wydaje się, że najlepszym określeniem tego typu czasomierzy, jest użyte tutaj sformułowanie: „zegarki o wyższym stopniu komplikacji konstrukcji mechanizmu”.
Wszyscy zegarkomaniacy oczywiście zdają doskonale każdy z powyżej wymienionych cech charakterystycznych prestiżowego czasomierza, jednak warto je uszeregować - do czego wstęp postarałem się zrobić powyżej. Koniecznie trzeba także przestrzegać poprawności wyrażania się, by inne osoby dobrze rozumiały nas – mówiących o tej naszej zegarkowej, niezwykłej fascynacji.
Rozwinięcie tego tematu, znajduje się w kolejnych publikacjach:
Komplikacje konstrukcji mechanizmu zegarka.
Autor: Władysław Meller