• Zegarki marki Aviator Swiss Made
  • Zegarki marki Atlantic
  • Zegarki marki Oris
  • Zegarki marki Frederique Constant
  • Zegarki marki Grand Seiko
  • Zegarki marki Nomos
  • Zegarki marki Mudita
  • Zegarki marki Perrelet
  • Zegarki marki Orient
  • Zegarki marki Ball
  • Zegarki marki Błonie
  • Zegarki marki Seiko
  • Zegarki marki Aerowatch
  • Zegarki marki Luminox
  • Zegarki marki Davosa
  • Zegarki marki Alpina
  • Zegarki marki Rado
  • Zegarki marki Michel Herbelin
  • Zegarki marki Tissot
  • Zegarki marki Eberhard
  • Zegarki marki Epos
  • Zegarki marki Roamer
  • Zegarki marki Victorinox
  • Zegarki marki Citizen
  • Zegarki marki Bulova
  • Zegarki marki Omega
  • Zegarki marki Vostok Europe
  • Zegarki marki Certina
  • Zegarki marki G-SHOCK
  • Zegarki marki Orient Star
  • Zegarki marki Prim
  • Zegarki marki Junghans
  • Zegarki marki Fiyta

Epizod 3. Mechanizm bazowy zegarka


Zgodnie z sugestią z wstępnych rozważań o systematyce komplikacji zegarkowych, dla jej przeprowadzenia, musimy zdefiniować „bazowy mechanizm zegarka”, którego konstrukcja, jest zgodna, z niefrasobliwie użytym tam określeniem, o „powszechnie przyjętym schemacie blokowym”. 

Uwarunkowania historyczne, a zegarek bazowy.

Jak się okazuje, dla tak postawionego, wydawałoby się bardzo prostego sformułowania, wcale nie ma zdefiniowanej, jednoznacznej i ogólnie akceptowanej odpowiedzi. Problem ten dotyczy  praktycznie każdego z podzespołów mechanizmu, jak i sposobu wykonania koperty. Z drugiej strony, zegarek bazowy musi opierać się na pewnych, przyjętych jako standard rozwiązaniach, których zmiany, ulepszenia i dodatki będą wskazywane, jako te właśnie dodatkowe komplikacje konstrukcji.

fot. Centralny sekundnik. Chronoswiss

Tradycyjnie, jako pierwszą komplikację, przyjmuje się przykładowo konstrukcję, pozwalającą za pomocą dodatkowych kół zębatych (poza łańcuchem kinematycznym), umiejscowić wskazówkę sekundową w centrum tarczy. Czy takie rozumowanie jest poprawne? Czy idąc takim torem myślenia, nie należałoby jako pierwszą komplikację, przyjąć pojawienie się około 1600 roku, kół przekładni wskazań i wskazówki minutowej?

fot. Zegarek kluczykowy. Longines

Podobny problem możemy mieć z modułem naciągu zegarka. Dzięki powszechnie nam Polakom znanemu początkowi historii firmy Patek Philippe, wiemy o wynalezionym przez Adriana Philippe rozwiązania naciągu zegarka za pomocą główki naciągowej (koronki) a nie kluczyka. Czy taka konstrukcja, to już dodatkowa komplikacja, która jako taka właśnie, powinna być opisana w niniejszym opracowaniu?

rys. Franciszek Czapek. Kilka słów o zegarmistrzowstwie

Pozostając w kręgu tej najbardziej prestiżowej zegarmistrzowskiej firmy, warto zauważyć także, w jaki sposób pierwszy wspólnik Antoniego Norberta Patka – zegarmistrz warszawski Franciszek Czapek w swojej książce „Kilka słów o zegarmistrzostwie” (pisownia oryginalna), napisanej w 1850 roku, wyrażał się o niektórych nowatorskich konstrukcjach. O wynalezionym  przez Abrahama Luisa Breguet’a urządzeniu wstrząsoodpornym napisał: „Tak zwany spadochron … W zegarkach tuzinkowych nie jest bynajmniej tak urządzony, by sprawiał skutek, jakiego po nazwie spodziewać by się należało, to jest unikanie uszkodzeń wynikających z upuszczenia zegarka.” (Franciszek Czapek, "Kilka słów o zegarmistrzowstwie" Lipsk 1850, Reprint Klub Miłośników Zegarów i Zegarków, Warszawa)

Czy tak skrytykowane przez Czapka, a dziś powszechnie używane urządzenie wstrząsoodporne, ma być zgodnie z naszą nomenklaturą przyjęte jako komplikacja konstrukcji mechanizmu?
By w sposób jednoznaczny wskazywać na nietypowe rozwiązania, pozwalam sobie na potrzeby niniejszego opracowania, precyzyjnie określić rozwiązanie bazowe i wskazać dla niego ogólnie znane przykłady.

Definicja

Dla jednoznacznego opisania komplikacji konstrukcji mechanizmów, obejmujących dodatkowe wskazania i nietypową konstrukcję, tak poszczególnych zespołów, jak i jego samego, jako mechanizm bazowy, przyjmuję konstrukcję, według przedstawionego powyżej (jak i w poprzednich opracowaniach) schematu blokowego z elementami charakteryzującymi się następującymi własnościami:

a) Naciąg
- manualny, realizowany poprzez koronkę naciągową.

b) Napęd
- sprężyna w bębnie, typ „S-ka”, warstwowa.
- rezerwa chodu mniejsza niż 50 godzin.

c) Przekładnia chodu
- płyta nośna z mostkami i półmostkami zabezpieczonymi powierzchniowo obróbką galwaniczną.
- koła: minutowe, pośrednie, sekundowe i wychwytowe, tworzące łańcuch kinematyczny.
- kamienie łożyskowe osadzone w gniazdach na wcisk.
- wkręty zwykłe.

d) Wychwyt
- kotwicowy szwajcarski.

e) Oscylator balansowy
- włos płaski lub bregetowski.
- koło balansu mosiężne.
- balans łożyskowany w kamieniach, z kamieniami nakrywkowymi, mocowanymi na sztywno.
- regulacja okresu drgań poprzez przesuwkę włosa, bez możliwości mikroregulacji.  
 

rys. Urządzenie wskazujące. Maurice Lacroix

f) Urządzenie wskazujące.
- analogowy układ wskazań ze wskazówkami: godzinową, minutową i sekundową. 
- wskazówka sekundowa jest osadzona na kole sekundowym przekładni chodu, tworzącym łańcuch kinematyczny przekładni.

g) Moduł nastaw.
- zmiana wskazań za pomocą koronki, w jej innym położeniu w stosunku do pracy w funkcji naciągu.

Przykłady mechanizmu bazowego zegarka

rys. Mechanizm bazowy. ZMP Błonie na licencji Kirowskij

Dla opisanej powyżej konstrukcji, znajdziemy wiele przykładów, choć ze względu na brak wstrząsoodporności, są nimi tylko starsze mechanizmy tak szwajcarskie, jak i radzieckie. Najlepiej znanymi u nas, są mechanizmy używane w zegarkach o nazwach handlowych Pabieda i Kirowskij. Na licencji tego ostatniego, w Błoniu wykonano liczącą 1000 sztuk, jedną serię własnych, polskich mechanizmów . W mechanizmach stosowanych w zegarku Kirowskij i pochodnych, wykonanych na bazie tej konstrukcji, mamy do czynienia z centralną wskazówką sekundową, osadzoną na kole, stanowiącym element łańcucha kinematycznego przekładni chodu.

rys. Mechanizm bazowy. Maurice Lacroix, FHF

Oczywiście, można dyskutować szczegóły dla tak przyjętego zegarka bazowego, jednak każdy znający branżę przyzna, że wybrane dla określenia podstawy systematyki rozwiązanie, jest dobrze zdefiniowane i nie ma problemu ze znalezieniem, wielu istniejących dla niego przykładów.

Dla ustalenia pochodzenia konkretnych rozwiązań, dla każdego z modułów, przyjętego dla zegarka podstawowego, można byłoby przeprowadzić oddzielny historyczny wywód. Ograniczając objętość tego opracowania i unikając szczegółów, w kolejnych publikacjach wskazywać będę tylko niektóre, znaczące, lub ciekawe fakty, decydujące o powstaniu rozwiązania, skupiając się raczej na opisie i zobrazowaniu konstrukcji, oraz sposobie działania danego modułu. Przedstawione tu rozważania nie aspirują do wykładu nauki zawodu, a jedynie przybliżają ideę konstrukcji i działania zegarków tym, którzy profesjonalnie nie zajmują się zegarmistrzostwem. Specjalistycznej, zawodowej wiedzy, należy szukać w podręcznikach, na które w niniejszych opracowaniach się powołuję.

Władysław Meller

Pojawiły się także opracowania z dziedziny teorii zegarmistrzostwa:
1. Wydłużona rezerwa chodu - jest już tutaj 
2. Warto wiedzieć. Izochronizm - jest już tutaj
3. warto wiedzieć. Izochronizm. Impulsy napędowe - jest już tutaj
4. Warto wiedzieć. Izochronizm. Impulsy napędowe - uzupełnienie - jest już tutaj


Tissot - Premium

REKLAMA

Zegarek dla nastolatka i… stulatka

Zegarek dla nastolatka i… stulatka

ZEGARKI I PASJA NA YOUTUBE

Epos 420

REKLAMA

SEIKO 420

REKLAMA

Atlantic 420

REKLAMA

Greenlogic 420

REKLAMA

Sector 420

REKLAMA

Frederique Constant 420

REKLAMA

Bulova 420

REKLAMA

Janeba Oris 420

REKLAMA

Wydłużona rezerwa chodu w zegarku
Wydłużona rezerwa chodu w zegarku
05.04.2014
Epizod 4. Moduł naciągu zegarka baz...
Epizod 4. Moduł naciągu zegarka baz...
04.09.2015

Podstrony producentów

Zegarki marki Aerowatch
Zegarki marki Alpina
Zegarki marki Atlantic
Zegarki marki Aviator Swiss Made
Zegarki marki Ball
Zegarki marki Bulova
Zegarki marki Błonie
Zegarki marki Certina
Zegarki marki Citizen
Zegarki marki Davosa
Zegarki marki Eberhard
Zegarki marki Epos
Zegarki marki Fiyta
Zegarki marki Frederique Constant
Zegarki marki G-SHOCK
Zegarki marki Grand Seiko
Zegarki marki Junghans
Zegarki marki Luminox
Zegarki marki Maurice Lacroix
Zegarki marki Michel Herbelin
Zegarki marki Mudita
Zegarki marki Nomos
Zegarki marki Omega
Zegarki marki Orient
Zegarki marki Orient Star
Zegarki marki Oris
Zegarki marki Perrelet
Zegarki marki Polpora
Zegarki marki Prim
Zegarki marki Rado
Zegarki marki Roamer
Zegarki marki Seiko
Zegarki marki Tissot
Zegarki marki Victorinox
Zegarki marki Vostok Europe
Dołącz do naszego newslettera
i bądź zawsze na bieżąco