• Zegarki marki Tissot
  • Zegarki marki G-SHOCK
  • Zegarki marki Omega
  • Zegarki marki Davosa
  • Zegarki marki Junghans
  • Zegarki marki Doxa Sub
  • Zegarki marki Epos
  • Zegarki marki Alpina
  • Zegarki marki Michel Herbelin
  • Zegarki marki Frederique Constant
  • Zegarki marki Nomos
  • Zegarki marki Aviator Swiss Made
  • Zegarki marki Seiko
  • Zegarki marki Victorinox
  • Zegarki marki Perrelet
  • Zegarki marki Grand Seiko
  • Zegarki marki Eberhard
  • Zegarki marki Ball
  • Zegarki marki Orient
  • Zegarki marki Prim
  • Zegarki marki Citizen
  • Zegarki marki Oris
  • Zegarki marki Atlantic
  • Zegarki marki Roamer
  • Zegarki marki Aerowatch
  • Zegarki marki Fiyta
  • Zegarki marki Luminox
  • Zegarki marki Rado
  • Zegarki marki Vostok Europe
  • Zegarki marki Bulova
  • Zegarki marki Certina
  • Zegarki marki Orient Star
  • Zegarki marki Mudita
  • Zegarki marki Błonie
  • Zegarki marki Tissot
  • Zegarki marki G-SHOCK
  • Zegarki marki Omega
  • Zegarki marki Davosa
  • Zegarki marki Junghans
  • Zegarki marki Doxa Sub
  • Zegarki marki Epos
  • Zegarki marki Alpina
  • Zegarki marki Michel Herbelin
  • Zegarki marki Frederique Constant
  • Zegarki marki Nomos
  • Zegarki marki Aviator Swiss Made
  • Zegarki marki Seiko
  • Zegarki marki Victorinox
  • Zegarki marki Perrelet
  • Zegarki marki Grand Seiko
  • Zegarki marki Eberhard
  • Zegarki marki Ball
  • Zegarki marki Orient
  • Zegarki marki Prim
  • Zegarki marki Citizen
  • Zegarki marki Oris
  • Zegarki marki Atlantic
  • Zegarki marki Roamer
  • Zegarki marki Aerowatch
  • Zegarki marki Fiyta
  • Zegarki marki Luminox
  • Zegarki marki Rado
  • Zegarki marki Vostok Europe
  • Zegarki marki Bulova
  • Zegarki marki Certina
  • Zegarki marki Orient Star
  • Zegarki marki Mudita
  • Zegarki marki Błonie

Zegarmistrz Królewski – czytelnicza dygresja


Nowożytna nauka i technika rodziła się w XVII-wiecznej Europie, targanej przez wojny i epidemie. Barokowa duchowość wyrastała z renesansowych tęsknot do uporządkowania świata według klasycznych reguł, ale sięgała też do technologicznych zdobyczy średniowiecza. Ogrom zniszczeń materialnych i wyludnienie, a z drugiej strony zdolność do tytanicznej pracy indywidualnej i wola pracy grupowej (skupiska wokół dworów, zakony, uniwersytety, sieci uczonych korespondentów) doprowadziły do postępu na niespotykaną wcześniej – w tak krótkim czasie – skalę. 

 

Ksiażka Zegarmistrz Królewski... Zdzislaw Mrugalski 


Matematyka, fizyka, chemia (alchemia), astronomia (astrologia), medycyna, mechanika i wiele innych dyscyplin musiało przedefiniować lub znacznie poszerzyć zakres swoich badań. Interdyscyplinarnym zagadnieniem była wówczas wiedza o czasie, jego podziale i mierzeniu, nazywana niekiedy chronometrią. Wypowiadali się na ten temat filozofowie, a matematycy, astronomowie (po staremu zwani astrologami) opracowywali teoretyczne schematy, kalendarze, obliczali współrzędne do precyzyjnych zegarów słonecznych, a także ci najambitniejsi i technicznie uzdolnieni konstruowali modele i prototypy zegarów i zegarków mechanicznych. Potem bardziej lub mniej obszernie opisywali dzieła jako nowatorskie rozwiązania. Bez traktatu, broszury, artykułu, czyli pozostawienia śladu w literaturze wynalazek byłby przez potomnych może zauważony, ale jako anonimowy słabiej identyfikowalny, a tym samym niżej ceniony. 

 

Królewski Zegarmistrz recenzja, Adam Kochański

 

Autorem syntetycznego opracowania (napisanego w języku łacińskim i opublikowanego w 1664 roku), które obecnie uznawane jest za pierwszy podręcznik zegarmistrzowski na świecie, był jezuita, Adam Kochański. Jego życie, działalność i dokonania zaprezentował Zdzisław Mrugalski w książce „Królewski zegarmistrz. Adam Adamandy Kochański – wybitny uczony, matematyk i filozof (1631–1700)”, która została wydana w 2014 r. (jakby dla uczczenia 350. rocznicy opublikowania „Mirabilia chronometrica”) przez Wydawnictwo Cursor Media w Warszawie, pod auspicjami Stowarzyszenia „Klub Miłośników Zegarów i Zegarków” i z kurtuazyjną przedmową prezesa, Dariusza Chlastawy. W tytule książki zastosowano pewien skrót myślowy, bowiem Kochański nie piastował funkcji królewskiego zegarmistrza, lecz jako matematyk i filozof interesował się i miał spore osiągnięcia w zakresie konstrukcji zegarów, zarówno mechanicznych, jak i słonecznych. Drugie wyjaśnienie dotyczy nazwiska. W biografii podano, że Adamandy (wariantowo Adamandus) to przybrane imię, konsekwentnie używane przez Kochańskiego przy podpisywaniu publikacji. W istocie było inaczej, a ma to związek z publikacjami właśnie, które pisane były po łacinie. Adamandy to zlatynizowana forma nazwiska (od: ad-amo – pokochać). W pełnym zestawieniu (Adam Adamandy Kochański) tworzy się zgrabna gra słów, świadcząca o poczuciu humoru tak się podpisującego. Czasami mniejsze artykuły o ukierunkowanej tematyce podpisywał też Kochański żartobliwie „Perpendiculum” (czyli Wahadło).


Królewski Zegarmistrz recenzja


Opracowanie Zdzisława Mrugalskiego składa się z czterech zasadniczych rozdziałów, w których wydzielone są podrozdziały i mniejsze jeszcze części. Taka struktura przyjazna jest lekturze (czytanie na raty) i późniejszemu wykorzystaniu książki jako swoistej ściągi lub małego repetytorium. Autor zręcznie prowadzi czytelnika od ogółu do szczegółu, prezentując najważniejsze fakty z życia i osiągnięcia naukowo-techniczne uczonego. W części „Życie i działalność naukowa Adama Kochańskiego” dano informację o pochodzeniu, uzdolnieniach i zainteresowaniach królewskiego matematyka oraz koniunkturze społecznej czasów, w których żył. Jako zakonnik podlegał Kochański regule, co oprócz ograniczeń dawało duże szanse rozwoju. Karierą (najpierw ucznia, potem pedagoga) związał się ze szkołami jezuickimi w Polsce i Europie. Każdy z etapów autor krótko scharakteryzował.

Królewski Zegarmistrz recenzja


Osobno przedstawił pracę Kochańskiego w latach 1679–1695 dla króla Jana III Sobieskiego oraz ostatni okres życia na hrabiowskim dworze w czeskich Cieplicach. Kolejne dwie części poświęcone zostały pracy naukowej i publikacjom, przy czym pierwsza z nich omawia głównie dokonania w zakresie filozofii, matematyki, astronomii i gnomoniki, a także wzmiankuje zainteresowania alchemią, sinologią, technikami pisma, druga zaś zatytułowana została „Adam Kochański – pionierem nauki o zegarach”. Przedstawiono tutaj w formie kalendarium i opisowo stan wiedzy i postęp techniki zegarmistrzowskiej w XVII wieku, a następnie omówiono „Mirabilia chronometrica” oraz bardzo krótko – inne publikacje o zegarach drukowane w lipskim czasopiśmie naukowym „Acta Eruditorum”. Ostatnią część Zdzisław Mrugalski przeznaczył na prezentację mini-biogramów uczonych, z którymi Adam Kochański współpracował i utrzymywał kontakt korespondencyjny. Są to: Gaspar Schott, Atanazy Kircher, Gottfried Wilhelm Leibniz, Gottfried Kirch, Stanisław Solski, Jan Heweliusz. Uogólniając, należy podkreślić, że omawiana książka jest opracowaniem wyraźnie ukierunkowanym na konkretne zagadnienia, a do innych prac w formie studiów historycznych, monografii, rozważań filozoficznych i zbiorów źródłowych są dodane odsyłacze (również takie, które informują, gdzie kupić publikację). Dołączona na końcu bibliografia zawiera 42 pozycje drukowane i 6 stron internetowych. Jako jedyne, ale dość istotne, dopełnienie netografii podać można w tym miejscu link do „Technica Curiosa” Gaspara Schotta z tak bardzo ważną dla historii zegarmistrzostwa Księgą IX (Liber nonus – „Mirabilia chronometrica”). Oryginalną wersję pełnotekstową dzieła każdy internauta może obejrzeć (przeczytać) w bibliotece cyfrowej <http://diglib.hab.de/wdb.php?dir=drucke/125-52-quod> (Wolfenbütteler Digitale Bibliothek).


Królewski Zegarmistrz recenzja


Kończąc, wypada dodać jeszcze, że książka jest bardzo starannie opracowana i wydana. Elegancko wykonane są faksymile stron starodruków i skany oryginalnych rysunków. Twarda oprawa ozdobiona została zdjęciem fragmentu słynnego zegara słonecznego. Integralną, a zarazem dyskretnie dołączoną, częścią jest wkładka reklamowa z informacjami o sponsorach – drukowana kontrastowo z opcją w kolorze. Sprytnie to wykorzystano, dając na rozkładówce ładne zdjęcie panoramiczne wilanowskiego zegara.

Królewski Zegarmistrz Zegar w Wilanowie

Książka o Adamie Kochańskim napisana przez Zdzisława Mrugalskiego nie ma aspiracji naukowych, nie tworzy i nie obala teorii, nie polemizuje z przedstawianymi hipotezami, ale jest rzetelną pracą popularno-naukową, adresowaną do konkretnego odbiorcy. Jest nim uczeń klas o profilu matematyczno-fizycznym, ale jest nim przede wszystkim początkujący kolekcjoner, miłośnik starych zegarów, potrzebujący skondensowanej wiedzy historycznej o przedmiocie swojej pasji, a także fachowiec, związany z tematyką zawodowo. Ta książka powinna znaleźć swoje miejsce w biblioteczkach podręcznych warsztatów i sklepów zegarmistrzowskich. Wiedza w niej zawarta z pewnością ubarwi niejedną dyskusję z klientem. Wszyscy wszak współtworzymy społeczeństwo informacyjne…
 

Joanna Nowak
(Kielce)
 

Ksiażka Zegarmistrz Królewski... Zdzislaw Mrugalski

Królewski zegarmistrz : Adam Adamandy Kochański – wybitny uczony, matematyk i filozof (1631–1700) / Zdzisław Mrugalski; Klub Miłośników Zegarów i Zegarków. – Warszawa: Wydawnictwo Cursor Media, 2014. – 80 s., [16] s. tabl.: faks., portr., rys. ; 24 cm. – ISBN 978-83-63086-12-1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

{loadposition social}


Certina - Premium

REKLAMA

Dołącz teraz - zaloguj się!

Dołącz teraz - zaloguj się!

ZEGARKI I PASJA NA YOUTUBE

Greenlogic 420

REKLAMA

Atlantic 420

REKLAMA

Bulova 420

REKLAMA

Aurochronos 420

REKLAMA

Epos 420

REKLAMA

Luminox 420

REKLAMA

Alpina 420

REKLAMA

SEIKO 420

REKLAMA

Baselworld 2014: Omega Seamaster 30...
Baselworld 2014: Omega Seamaster 30...
01.06.2015
O zegarkach... na tle historii
O zegarkach... na tle historii
01.06.2015

Podstrony producentów

Zegarki marki Aerowatch
Zegarki marki Alpina
Zegarki marki Atlantic
Zegarki marki Aviator Swiss Made
Zegarki marki Ball
Zegarki marki Bulova
Zegarki marki Błonie
Zegarki marki Certina
Zegarki marki Citizen
Zegarki marki Davosa
Zegarki marki Doxa Sub
Zegarki marki Eberhard
Zegarki marki Epos
Zegarki marki Fiyta
Zegarki marki Frederique Constant
Zegarki marki G-SHOCK
Zegarki marki Grand Seiko
Zegarki marki Junghans
Zegarki marki Luminox
Zegarki marki Maurice Lacroix
Zegarki marki Michel Herbelin
Zegarki marki Mudita
Zegarki marki Nomos
Zegarki marki Omega
Zegarki marki Orient
Zegarki marki Orient Star
Zegarki marki Oris
Zegarki marki Perrelet
Zegarki marki Polpora
Zegarki marki Prim
Zegarki marki Rado
Zegarki marki Roamer
Zegarki marki Seiko
Zegarki marki Tissot
Zegarki marki Victorinox
Zegarki marki Vostok Europe
Dołącz do naszego newslettera
i bądź zawsze na bieżąco