Jednym z istotnych użytkowych atrybutów zegarka jest jego wodoszczelność – parametr bezpośrednio określający możliwości użytkowe konkretnego czasomierza w obcowaniu z wodą (także tą obecną w postaci pary wodnej). Wysoka szczelność jest też pozytywna w aspekcie zabezpieczenia mechanizmu zegarka przed pyłem i kurzem.
Wskaźnik wodoszczelności jest naniesiony w sposób trwały na deklu zegarka, a czasami także na jego tarczy. Wiadomo, że na tę własność zegarka kupującym zwracają uwagę sprzedawcy.
Szczególnie dla zegarków elektronicznych, które z wyjątkiem wymiany baterii nie wymagają regularnych serwisów, zabrudzenie lub zaparowanie zegarka to pewnie najczęstsze powody obecności zegarków w serwisie.
Wodoszczelność zegarka jest określana w jednostkach ciśnienia i wskazuje odporność zegarka na dostanie się wody do jego środka. W trakcie produkcji i przy okresowych przeglądach w przyrządach pomiarowych, zegarek jest sprawdzany tak w teście suchym (za pomocą powietrza), jak i mokrym (z użyciem wody).
Obydwie te próby są przeprowadzane przy stosunkowo powolnej zmianie ciśnienia substancji je wywierającej. Są to próby statyczne i do takich zmian ciśnienia odnoszą się oznaczenia na nanoszone na deklu zegarka.
Omawiając kwestie szczelności i odporności na wodę zegarków, należy na pewno podać trochę więcej użytkowych informacji dotyczących tej materii. Doskonałą wykładnią funkcjonalności zegarków w zależności od podanej dla każdego z nich wodoszczelności, są znane z druku i z publikacji cyfrowych tabele z piktogramami.
Współcześnie produkowane zegarki, dzięki optymalnej konstrukcji, wysokiej jakości używanych materiałów i nowoczesnym technologiom wytwarzania, charakteryzują się stosunkowo wysokimi parametrami szczelności.
Trzeba jednak pamiętać, że tylko od zegarka nieuszkodzonego - sprawnego technicznie oczekiwać można założonej szczelności.
Gwałtowna zmiana temperatur
Przy codziennym użytkowaniu zegarka może dojść do gwałtownej zmiany ciśnienia wynikającej ze zmiany temperatury w otoczeniu zegarka. Taka skokowa zmiana temperatury owocuje zmianą ciśnienia wewnątrz koperty zegarka. Tego typu zdarzeń w żaden sposób nie można odnosić do wskazanych w powyżej przedstawionym zestawieniu.
W przypadku nagłego schłodzenia, powietrze zgromadzone we wnętrzu koperty kurczy się wywołując podciśnienie, które w zależności od konstrukcji (wodoodporności) zegarka może spowodować zassanie materii znajdującej się w otoczeniu koperty czasomierza.
Jeśli przykładowo silnie nagrzany w słońcu zegarek znajdzie się w wodzie, to w wyniku wytworzonego podciśnienia do zegarka może dostać się woda (także w formie pary wodnej). Podobnie niebezpieczny może być upadek w śnieg, gdy przy wysiłku sportowym zegarek pod rękawem kombinezonu został mocno nagrzany.
W przypadku odwrotnym – gwałtownym nagrzaniu schłodzonego zegarka, na skutek rozprężenia się powietrza znajdującego się wewnątrz zegarka może dojść do wypchnięcia szkła koperty (którego sposób mocowania chroni zegarek przed ingerencją z zewnątrz, a nie od środka). W życiowych sytuacjach do gwałtownego nagrzania zegarka właściwie nie powinno dojść (wyjątkiem może być sauna, ale tam zegarki z zasady nie są używane), więc nie ma obawy wystąpienia takich sytuacji.
Zamoczenia
Tak, jak podano powyżej, każdy zegarek charakteryzuje się wodoszczelnością kontrolowaną w próbach statycznych.
O tej własności możemy być przekonani dla wyrobów nowych i tych, które przeszły okresowy przegląd (z próbą szczelności). Dla utrzymania szczelności zegarek powinno się systematycznie sprawdzać u dobrego zegarmistrza, który posiada odpowiedni sprzęt i potrafi właściwie zinterpretować wyniki pomiarowe.
Skutków zalania zegarka wodą chyba nie trzeba nikomu opisywać, ale należy podkreślić, że w przypadku dostania się do środka słonej wody, czasomierz wymaga praktycznie natychmiastowej ingerencji fachowca.
W przypadku pewności zachowania parametrów szczelności, możemy bez obawy używać zegarek w sposób przedstawiony w formie piktogramów w tabeli.
Atrybuty wodoszczelności
Zakręcana koronka
Zegarki w których decydujemy się na pływanie bardzo często posiadają zakręcaną koronkę, który to sposób jest doskonałą formą zapewnienia szczelności.
Doświadczenie z pracy zegarmistrza mówi, że do zalania zegarków z zakręconą koronką dochodzi najczęściej przy okazji konieczności okresowej zmiany czasu, lub przy wizytach w innych strefach czasowych. To właśnie w takich sytuacjach, właściciele zegarków po zmianie nastaw często zapominają o zakręceniu koronki, a używając czasomierz tak, jakby była ona dobrze zakręcona, doprowadzają do jego zawilgocenia.
Luma i jaskrawa kolorystyka elementów układu wskazań
Dla dobrej widoczności pod wodą niezbędnym atrybutem zegarków nurkowych są silnie luminescencyjne elementy układu wskazań. Dzięki użyciu nowoczesnej masy - SuperLuminova, lub kapsułek z trytem ułatwiony jest odczyt wskazań tak w głębinach, jak i w szarościach dnia.
Dla poprawienia czytelności wskazań czasu podstawowego, oraz odcinków czasu odliczanych z użyciem stopera, lub pierścienia dekompresyjnego w zegarkach nurkowych stosowane są elementy o kontrastowej – zwykle żółtawej, pomarańczowej, lub czerwonawej kolorystyce.
O konkretnym wyborze z palety kolorystycznej decyduje widoczność elementów w środowisku wodnym.
Pierścień dekompresyjny
Dla łatwego odliczania czasu niezbędnego dla prawidłowego przeprowadzenia cyklu dekompresji, zegarek nurkowy może być wyposażany w pierścień dekompresyjny. Pierścień ten może być elementem zewnętrznym, lub wewnętrznym koperty zegarka. W przypadku pierścienia zewnętrznego, dla pewności dokonania dekompresji jego nastawy (obrót pierścienia), mogą być przeprowadzane tylko w jednym kierunku.
W przypadku pierścienia wewnętrznego, zabezpieczeniem przed przypadkowym obrotem pierścienia, zwykle jest konieczność docisku koronki dla dokonania nastawy.
Zawór helowy
Wyposażenie zegarka w zawór helowy ma uzasadnienie tylko przy używaniu czasomierza do długotrwałego – rzędu kilku dni nurkowania. W trakcie takiego nurkowania zegarek jest narażony na działaniu helu pod wysokim ciśnieniem – np. w habitatach podwodnych. Zawór umożliwia pozbycie się cząsteczek helu z wnętrza zegarka, który wnika tam w drodze dyfuzji przez gumowe uszczelki.
Czytając taką zależność wiemy, że… zaworu helowego nie będziemy używać!
Tyle, ze zegarki przeznaczone do nurkowania często po prostu taki zawór posiadają - czyli mają coś więcej – coś, czego my zwykli śmiertelnicy zwykle używać i tak nie będziemy.
Zawór helowy może być automatyczny – bezobsługowy, lub ręczny – wymagający uruchomienia po głębinowym nurkowaniu w powietrzu wzbogaconym helem.
Okolicznościowe dekoracje
Dla czasomierzy wodoszczelnych nurkowych - dekiel koperty jest zwykle wykonany jako jednolity, pełny element.
Taka konstrukcja umożliwia utrzymanie tradycji i dekorowanie dekli zegarków związanym z wodą wizualizacjami.
Głębokościomierz
Głębokościomierz – to wyjątek w zegarkowym świecie. Trzeba też sobie jasno powiedzieć, że jego wskazania nie są w żaden sposób skorelowane z pomiarem czasu. W przypadku modelu Oris Aquis Depth Gauge jest to bardzo udane rozwiązanie przydatne do (zgrubnego jednak) określania głębokości przy podwodnych spacerach.
Rozważając problem zabezpieczenia zegarka przez zaparowaniem i zamoczeniem – czyli jego wodoszczelności, nie sposób nie wspomnieć o metodach sprawdzania tejże własności. Takie informacje ze względu na wydaje się konieczne dość szczegółowe przedstawienie tematu, znajdą się w kolejnym zaplanowanym właśnie opracowaniu.
Władysław Meller
INSTAGRAMIE
greenlogic.eu