Grand Seiko – historia marki i najważniejsze osiągnięcia

Historia marki Grand Seiko jest nierozłącznie powiązana z wielką japońską manufakturą powstałą w 1881 roku – firmą Seiko. Od wprowadzenia pierwszego japońskiego zegarka naręcznego, modelu Laurel w 1913 roku, firma nieustannie pracowała nad podnoszeniem jakości swoich czasomierzy.

W pewnym momencie stało się jasne, że aby sprostać oczekiwaniom najbardziej wymagających klientów oraz by być konkurencyjnym wobec szwajcarskich, wielkich producentów zegarków, niezbędne jest stworzenie odrębnej marki reprezentującej najwyższy stopień zegarmistrzowskiego kunsztu.

Tak właśnie narodziła się marka Grand Seiko.


Początki – pierwszy zegarek Grand Seiko

Pierwszy zegarek z logo Grand Seiko o referencji 3180 powstał w 1960 roku.

 Jego wprowadzeniu towarzyszyła jedna idea, która przyświecała inżynierom i projektantom - stworzenie “idealnego” zegarka, który byłby tak precyzyjny, trwały, wygodny w noszeniu i tak piękny, jak to tylko możliwe.

Produkty marki Grand Seiko miały być najlepszymi czasomierzami na świecie, królami wśród zegarków.

Dlatego w logo marki umieszczono ryczącego lwa - króla świata zwierząt.



Pierwszy model marki Grand Seiko wyposażono w mechanizm z manualnym naciągiem, który pracował z częstotliwością oscylacji balansu wynoszącą 18 000 wahnięć na godzinę, a rezerwa chodu wynosiła 45 godzin. Dzięki wysokiej wówczas dokładności wskazań, mieszczącej się w przedziale od +12 do -3 sekund na dobę, był to pierwszy japoński zegarek z certyfikacją ówczesnych norm chronometru. Właśnie dlatego na tarczy, pod złotym logo pisanym charakterystyczną czcionką w stylu gotyckim, umieszczono napis: “chronometer”.

Oznaczenie to pojawiło się jeszcze na kilku modelach, jednak przestano je stosować, bowiem japońskie mechanizmy, które montowano w zegarkach Grand Seiko, zaczęły przewyższać swoją dokładnością chodu szwajcarskie normy chronometrów, ustanawiając własne, niezwykle wysokie standardy.

W 1967 roku ukazał się model Grand Seiko 44GS. Zegarek ten ustanowił stylistyczny wzór, tzw. “Grand Seiko Style” dla kolejnych zegarków tej japońskiej marki. Możemy doszukać się go również we współczesnych egzemplarzach.





Styl Grand Seiko – dziewięć typowych cech

Stylistyka ta wynika z funkcjonalności, wytrzymałości i wysokiej jakości wykonania. Wyróżnić można łącznie dziewięć elementów konstrukcyjnych, typowych dla “Stylu Grand Seiko”:

1.    Podwójny indeks godziny 12 - podkreśla linię pionową koperty, co ułatwia orientację i odczyt godziny;

2.    Prostokątne, trójwymiarowe indeksy z fazowanymi obrzeżami - poza wyjątkowym, dostojnym wzornictwem, zapewniają doskonałą czytelność nawet w warunkach słabego oświetlenia;

3.    Luneta wypolerowana na wysoki połysk - super-gładka powierzchnia bez zniekształceń, polerowana techniką Zaratsu, z wyraźną linią między górną a skośną płaszczyzną;

4.    Polerowane i szczotkowane powierzchnie koperty z bardzo ostrymi i dokładnymi przejściami między różnymi typami wykończenia - najwyższa jakość obróbki, którą dostrzec można nawet w słabym świetle;

5.    Koronka skryta do połowy w korpusie koperty - poprawa komfortu noszenia zegarka wraz z jednoczesną ochroną koronki przed uszkodzeniami mechanicznymi;

6.    Płaska tafla cyferblatu - tworzy doskonałe tło dla wskazówek i trójwymiarowych indeksów, wpływając pozytywnie na czytelność;

7.    Proste, szerokie wskazówki z fazowanymi obrzeżami - powierzchnie i krawędzie wypolerowano z najwyższą precyzją, dzięki czemu doskonale odbijają nawet najsłabsze światło, będąc doskonale widoczne również w warunkach słabego oświetlenia;

8.    Zakrzywiona linia boczna koperty - charakterystyczny kontur tworzy optyczną harmonię dla całej konstrukcji;  

9.    Odwrócona krzywizna boku lunety i koperty -  ten ciekawie wyglądający zabieg stylistyczny sprawia, że zegarek wygląda na lżejszy i cieńszy, niż jest w rzeczywistości.

W tym samym roku, w którym premierę miał zegarek Grand Seiko 44GS, ukazał się również model 62GS - pierwszy zegarek w kolekcji GS wyposażony w mechanizm z automatycznym naciągiem.



Jego wyjątkowość podkreślono za pomocą koronki, którą umieszczono na godzinie 4 i dodatkowo całkowicie wpuszczono w kopertę. Zabieg ten miał za zadanie zakomunikować fakt, że mechanizm nie wymagał już dokręcania sprężyny za jej pośrednictwem, bowiem tę funkcję spełniał wahnik.

Rok później, w 1968 roku, na rynek trafił kolejny model z mechanizmem z automatycznym naciągiem sprężyny napędowej. Zegarek Grand Seiko 61G, które mechanizm pracował z częstotliwością oscylacji balansu wynoszącą 36 000 wahnięć na godzinę.



Wyższa częstotliwość oscylacji balansu pozytywnie wpływała na kulturę i dokładność pracy mechanizmu. Mechanizm tego typu po dziś dzień określa się mianem “hi-beat”. To samo oznaczenie wraz z liczbą uderzeń na godzinę umieszczono na tarczy zegarka. Model 61GS wyposażono również w funkcję wskazań datownika z mechanizmem natychmiastowej zmiany.

W 1968 roku wprowadzono na rynek także dwa modele z naciągiem manualnym i mechanizmem pracującym w wysokiej częstotliwości – model 45GS, oraz pierwszy zegarek marki Grand Seiko stworzony dla płci pięknej - model 19GS.



Również w 1968 roku marka Grand Seiko zdobyło nagrodę główną w konkursie dla najlepszych i najbardziej dokładnych mechanizmów na świecie, organizowanym przez Obserwatorium Genewskie. Manufaktura z kraju Kwitnącej Wiśni nie spoczęła na laurach.

„Magiczna dźwignia” – innowacyjne rozwiązanie techniczne

Wręcz przeciwnie, prowadziła dalsze prace zmierzające do udoskonalania konstrukcji swoich mechanizmów i poprawy dokładności ich chodu. To właśnie dzięki takiemu podejściu, które przyświecało firmie od samego początku istnienia, powstały takie udoskonalenia, jak np. “magiczna dźwignia”. To rozwiązanie, które zapewnia naciąg sprężyny napędowej w mechanizmach z automatycznym naciągiem niezależnie od kierunku obrotu wahnika. Rozwiązanie to znacząco ułatwia utrzymanie wysokiej rezerwy chodu, co dodatkowo stabilizuje pracę regulatora.

Rozwiązanie nazwane Magiczną dźwignią zostało wykorzystane po raz pierwszy już w 1959 roku w modelu Seiko Gyro Marvel.





Innym innowacyjnym rozwiązaniem konstrukcyjnym było stworzenie stopu kobaltowo-niklowego o nazwie Spron. Ten unikalny materiał został wykorzystywany do produkcji sprężyny naciągowej oraz włosa balansu. Dzięki zwiększonej sprężystości i wytrzymałości pozwolił na zwiększenie częstotliwości pracy mechanizmów.

Dodatkowo materiał ten jest odporny na korozję oraz zmiany temperatur.

Wyższa częstotliwość pracy pozwoliła na tworzenie mechanizmów o wyższej precyzji odmierzania czasu. Po tym jak inżynierom udało się osiągnąć dokładność chodu na poziomie +/-2 sekund dziennie, i jednocześnie nie większej niż +/- 1 minuty miesięcznie, nadano nowej generacji modeli oznaczenie V.F.A. - od słów Very Fine Adjusted. Akronim ten po rozwinięciu i przetłumaczeniu z języka angielskiego można określić jako “bardzo dobrze wyregulowane”.

W ten sposób, w 1969 roku powstał model Grand Seiko 61GS V.F.A z mechanizmem z automatycznym naciągiem sprężyny, oraz model 45GS V.F.A z naciągiem manualnym.



W późniejszych latach ukazały się kolejne super dokładne modele Grand Seiko.

W 1970 roku wprowadzono Grand Seiko 56GS V.F.A. z mechanizmem z automatycznym naciągiem, którego grubość wynosiła zaledwie 4,5 mm.



W tym samym roku ukazał się także model Grand Seiko 61GS Special, w którym również osiągnięto bardzo wysoki stopień precyzji odmierzania czasu mieszczący się w przedziale +/-3 sekundy na dzień. Wynik ten ustępował jedynie osiągnięciom mechanizmów V.F.A.

Dwa lata później, w 1972 roku, na rynek wprowadzono damską wersję z “bardzo dobrze wyregulowanym” mechanizmem – model Grand Seiko 19GS V.F.A. Późniejsza data premiery w stosunku do kolekcji męskich z ultra precyzyjnym mechanizmem wynikała z konieczności przeprojektowania werku, aby zmieścić go w dużo mniejszej kopercie.



Po serii modeli z ultra precyzyjnymi mechanizmami nadszedł czas na jeszcze wyższy poziom precyzji odmierzania czasu. Po tym jak w 1969 roku marka Seiko wprowadziło na rynek pierwszy zegarek naręczny z mechanizmem kwarcowym musiało upłynąć aż 19 lat, aby dopracować i udoskonalić jego konstrukcję tak, by była godna marki Grand Seiko.

Sekretem sukcesu był własny park maszynowy i możliwość wyprodukowania w nim każdego z elementów. Dotyczy to również hodowania własnych kryształów kwarcu.



Pierwszy zegarek kwarcowy Grand Seiko

W ten sposób, w 1988 roku, ukazał się pierwszy zegarek kwarcowy w kolekcji marki Grand Seiko – model 95GS. Jego dokładność chodu wynosiła +/-10 sekund rocznie. Ten fenomenalny wynik był wielokrotnie lepszy od osiągów wszystkich stosowanych w tamtych czasach mechanizmów tego typu.

Cztery lata później, w 1992 roku, zaprezentowano damską wersję zegarka Grand Seiko z mechanizmem kwarcowym – model 3FGS. Posiadała ona mechanizm pracujący z równie wysoką dokładnością chodu co model 95GS, wynoszącą +/-10 sekund na rok.



Japońska manufaktura nie zasługiwałaby na miano jednej z najlepszych na świecie, gdyby zaprzestała prac nad udoskonaleniem swoich mechanizmów kwarcowych. Nieustanne dążenie do doskonałości oraz obsesyjne wręcz dążenie do dokładności i precyzji doprowadziły do stworzenia kalibru 9F - mechanizmu kwarcowego do dzisiaj uznawanego za ścisłą światową czołówkę.





Po raz pierwszy udoskonalony mechanizm kwarcowy z serii 9F został wykorzystany w modelu Grand Seiko 9F8 w 1993 roku.

Werk ten został wyposażony w cztery innowacyjne rozwiązania:

-    mechanizm automatycznej regulacji luzu poprawiający dokładność pozycjonowania wskazówki sekundowej względem indeksów;

-    podwójny system przekazywania impulsu, który sprawia, że w cyklu jednej sekundy wskazówka wykonuje dwa przesunięcia. Ten podwójny ruch nie jest zauważalny gołym okiem, a praca sekundnika wygląda tak samo jak w innych mechanizmach kwarcowych. Rozwiązanie to pozwoliło na zwiększenie momentu obrotowego silnika krokowego, który bez problemu jest w stanie poruszać szerokimi wskazówkami, charakterystycznymi dla marki Grand Seiko;

-    mechanizm natychmiastowej zmiany daty;

-    uszczelniona konstrukcja poprawiająca retencję olejów i jednocześnie chroniąca mechanizm przed zanieczyszczeniami. Nie bez znaczenia jest też fakt, że mechanizmy kwarcowe z serii 9F  są składane w całości ręcznie;

-    Warto również zwrócić uwagę, że kwarcowe mechanizmy z serii 9F wykonywane są z najwyższą starannością, a ich płyty i mosty zdobione są identycznymi technikami, jak wysokiej klasy mechanizmy mechaniczne - za pomocą precyzyjnie naniesionych pasów genewskich oraz ręcznie polerowanych krawędzi.

Po serii zegarków z mechanizmem kwarcowym przyszedł czas na powrót do tradycyjnego, mechanicznego zegarmistrzostwa Grand Seiko.

Początkowo próbowano wprowadzić drobne zmiany we wcześniej stworzonych werkach. Jednak szybko okazało się, że efekt, jaki w ten sposób byłby możliwy do osiągnięcia, nie będzie zadowalający.

Zdecydowano się na stworzenie nowego mechanizmu, którego dokładność chodu oraz jakość wykonania przewyższy wszystkie dotychczas stworzone. Japońska manufaktura nie przebierała w środkach. Rozbudowano park maszynowy oraz skupiono się nad rozwojem technik projektowania i tworzeniem nowych materiałów.

Innowacyjne rozwiązania techniczne pozwoliły na wydłużenie rezerwy chodu, zwiększenie dokładności odmierzania czasu oraz odporności na pola magnetyczne. Wykorzystano też technologię MEMS (Micro Electro Mechanical System), która pozwala stworzyć ekstremalnie dokładne elementy wychwytu - koła wychwytu oraz kotwicy.



Tak właśnie, zupełnie od podstaw, powstał całkowicie nowy mechanizm kaliber 9S.

Testy dokładności chodu bardziej rygorystyczne niż COSC

Dzięki przemyślanej konstrukcji oraz bardziej rygorystycznym kryteriom testów sprawdzających, mechanizmy z rodziny 9S przewyższają swoją jakością aktualne kryteria certyfikatu COSC.



Wszystkie zegarki marki Grand Seiko testowane są przez 17 dni, łącznie w 6-ciu różnych pozycjach i trzech różnych temperaturach otoczenia. Kryteria stosowane przez japońską manufakturę są identyczne zarówno dla mechanizmów z naciągiem manualnym, jak i z automatycznym.

Pierwszy model Grand Seiko z mechanizmem nowej generacji z serii 9S pojawił się w 1998 roku.



Cztery lata później, w 2002 roku, powstał pierwszy model Grand Seiko z mechanizmem 9S56, posiadający więcej niż trzy wskazówki. Dodatkowe, czwarte ramię w kolorze czerwonym służyło do wskazania czasu drugiej strefy czasowej.



W 2006 roku na rynek trafił zegarek mechaniczny marki Grand Seiko z mechanizmem kaliber 9S67 posiadającym wydłużoną rezerwą chodu, sięgającą aż 72 godzin.



Poza dwoma omówionymi powyżej rodzajami mechanizmów, czyli kwarcowym i mechanicznym, marka Seiko pracowała od dłuższego czasu nad nowym, innowacyjnym rozwiązaniem.

Powodem dla którego zdecydowano się na rozpoczęcie prac, jak zwykle, była obsesyjna chęć stworzenia najdokładniejszego mechanizmu.

Japońscy inżynierowie zdali sobie sprawę z ograniczeń werków mechanicznych w zakresie pomiaru czasu i braku możliwości ich całkowitego wyeliminowania. Doszli więc do wniosku, że konieczne jest stworzenie czegoś nowego.

Prace zaczęły się już w 1978 roku. Właśnie wtedy złożono wniosek o patent na opracowanie elektronicznie regulowanego zegarka mechanicznego ze sprężyną napędową. Mimo, że pomysł mógłby wydawać się stosunkowo prosty, to wprowadzenie go w życie okazało się nie lada wyzwaniem. Prace trwały łącznie dwie dekady.

Największym problemem, z którym musieli zmierzyć się konstruktorzy był fakt, iż mechanizm tego typu wymagał zbyt dużej mocy, która wydawała się niemożliwa do uzyskania jedynie z energii nagromadzonej na sprężynie naciągowej. Problem był na tyle poważny, że rozważano porzucenie prac nad tym innowacyjnym mechanizmem. Zapewne stałoby się tak, gdyby nie zawziętość zespołu projektowego, dla którego stworzenie tego napędu stało się sprawą honorową.

Dzięki wytężonej pracy, zgłębieniu wiedzy z zakresu wielu dziedzin, jak chociażby podstawy elektryczności i powiązanych z tym technologii, oraz postępowi technologicznemu, w 1988 roku marka Seiko zaprezentowała mechanizm kinetyczny - kaliber 7M22.

Mechanizm noszący pierwotnie nazwę A.G.S. (Automatic Generating System), którego nazwę zmieniono później na Kinetic. Cele i pomysły wcześniej niemożliwe do wykonania okazały się już nie tak odległe. Prace przyspieszyły jeszcze bardziej w ostatniej dekadzie XX wieku.

Grand Seiko Spring Drive – "cicha rewolucja" w branży  zegarmistrzowskiej

W 1998 roku prototypowy układ o nazwie Spring Drive po raz pierwszy zastosowano jako “serce” zegarka naręcznego. Oficjalna światowa premiera miała miejsce rok później.



Właśnie wtedy zaprezentowano Seiko SBWA001 wyposażony w mechanizm Spring Drive z naciągiem ręcznym, kaliber 7R68.

Pięć lat później, w 2004 roku, dopracowany mechanizm kaliber 9R65 - wyposażony w naciąg automatyczny z możliwością dokręcania, rezerwą chodu sięgającą 72 godzin oraz pracujący z precyzją wynoszącą +/-1 sekundę na dzień - umieszczono w zegarku Grand Seiko o referencji SBGA201.



W trakcie prac nad mechanizmem Spring Drive stworzono ponad 600 prototypów.

Udoskonalono wiele stosowanych już wcześniej rozwiązań, jak chociażby wzrost wydajności systemu “magicznej dźwigni”, zapewniającej naciąg sprężyny głównej niezależnie od kierunku obrotów wahnika, czy też poprawa właściwości stopu Spron. Jednak niewątpliwie największym osiągnięciem był ogromny wzrost efektywności energetycznej układu, na którym oparto technologię Spring Drive.

Konstrukcyjną innowacją pozwalającą na działanie mechanizmu Spring Drive jest trójsynchroniczny regulator, odpowiedzialny za kontrolę energii mechanicznej, elektrycznej i elektromagnetycznej. Podobnie jak wychwyt i balans w mechanizmie mechanicznym, odpowiada on za stopniowe uwalnianie nagromadzonej w sprężynie energii. Zasada jego działania jest jednak zupełnie inna.



Realizowana jest za pomocą hamulca elektromagnetycznego, którego zadaniem jest spowolnienie pracy całego układu do prędkości taktowanej przez rezonator kwarcowy, zapewniający wysoką dokładność działania mechanizmu. Energia potrzebna do poruszania wskazówkami pochodzi bezpośrednio z naciągu sprężyny, który napędza wszystkie koła zębate. Dzięki zjawisku indukcji elektromagnetycznej, jej część przekształcana jest w energię elektryczną zasilającą obwód z rezonatorem kwarcowym.

Wprowadzenie przez markę Seiko mechanizmu Spring Drive okrzyknięto w branży “Cichą rewolucją”, bowiem pracuje on nie wydobywając z siebie żadnych dźwięków.

Próżno więc nasłuchiwać, by usłyszeć klasyczne tykanie. Przyczyna tego zjawiska jest niezwykle prosta - jego praca jest jednostajna i ciągła, a nie krokowa - jak w przypadku klasycznych werków mechanicznych, czy kwarcowych, w których cykliczne wprawianie wskazówek w ruch generuje charakterystyczny dźwięk - “tykanie” zegarka.

W 2007 roku zaprezentowano zegarek Grand Seiko z komplikacją konstrukcji mechanizmu w formie chronografu. Był to pierwszy model w historii GS z tego typu rozwiązaniem.



Został on wyposażony w mechanizm Spring Drive kaliber 9R86 składający się z 416 elementów i wyposażony w koło kolumnowe oraz pionowe sprzęgło, znane z werków mechanicznych z funkcją stopera, które marka Seiko produkuje od 1969 roku.

Obecnie istnieje łącznie sześć mechanizmów z rodziny Spring Drive, które wykorzystywane są w zegarkach Grand Seiko: 9R01, 9R02, 9R15, 9R65, 9R66 oraz 9R86.

Ich rezerwa chodu wynosi od 3 do aż 8 dni. Różnią się one między sobą także typem naciągu oraz dodatkowymi komplikacjami konstrukcji, jak funkcja GMT, stoper, czy wskazanie rezerwy chodu.



Równocześnie z pracami nad rozwojem systemu Spring Drive podejmowano także działania nad ulepszeniem werków mechanicznych typu hi-beat. Wysoka częstotliwość pracy balansu zapewniająca stabilizację i dokładność chodu sprawiała jednocześnie szybsze zużycie energii. Konieczne były prace nad ulepszeniem właściwości stopu Spron w celu stworzenia jeszcze bardziej wytrzymałego, sprężystego i odpornego na pola magnetyczne materiału do produkcji sprężyny naciągowej (Spron 530) oraz włosa balansu (Spron 610).

Do produkcji nowych mechanizmów mechanicznych wykorzystano również zaawansowaną technologię  MEMS, wspomnianą wcześniej przy okazji omówienia mechanizmów Spring Drive. Ta zaawansowana technologia pozwoliła osiągnąć niesamowitą dokładność wykonania komponentów systemu regulującego, sięgającą tysięcznych części milimetra.

Tak właśnie, po 41 latach od premiery ostatniego mechanizmu hi-beat, powstał nowy werk pracujący z częstotliwością 36000 wahnięć balansu na godzinę, mający wydłużoną rezerwę chodu wynoszącą 55 godzin - 9S85. Pierwszy model Grand Seiko, który został wyposażony w ten nowy, innowacyjny napęd pojawił się w 2009 roku. Zaledwie rok później zaprezentowano mechanizm kaliber 9S65, działający w niższej częstotliwości wynoszącej 28 800 wahnięć balansu na godzinę, posiadający bardzo długą rezerwę chodu, sięgającą 72 godzin.



W 2014 roku zegarek Grand Seiko zostało laureatem nagrody w kategorii “Petite Aiguille” w prestiżowym konkursie Grand Prix d’Horlogerie de Geneve (GPHG). Za najlepszy model w cenie do 10.000 CHF uznano model SBGJ005 z mechanizmem hi-beat oraz funkcją GMT.



Obecnie w zegarkach marki Grand Seiko wykorzystywanych jest łącznie 7 różnych mechanizmów mechanicznych należących do rodziny 9S. Reprezentują one najwyższy poziom kunsztu zegarmistrzowskiego i zaawansowania technologicznego tej japońskiej manufaktury.



W kolejnych latach marka Grand Seiko skupiła się na stosowaniu nowych materiałów do wykonania elementów zegarków i bardziej odważnych projektach stylistycznych. W 2016 roku zaprezentowano chronograf w bardzo sportowej wersji. Jego masywną kopertę w kolorze czarnym, po raz pierwszy w historii marki GS, wykonano w całości z ceramiki.



Również w 2016 roku zaprezentowano nowy mechanizm Spring Drive z ręcznym naciągiem - 9R01, posiadający niezwykle wysoką rezerwę chodu sięgającą 192 godzin (8 dni).



Ten fenomenalny wynik uzyskano dzięki przeprojektowaniu systemu naciągu, który w tym werku składa się łącznie z trzech sprężyn zamkniętych w osobnych bębnach oraz zmniejszeniu utraty energii w wyniku tarcia.

Pierwszym modelem, w którym wykorzystano mechanizm kaliber 9R01 był SGBD201.

Zmiany wizerunkowe i 60-lecie istnienia Grand Seiko

Kolejne lata przyniosły zmiany organizacyjno-wizerunkowe.

W 2017 roku po raz pierwszy pojawiła się seria modeli na tarczach których nie umieszczono logo marki Seiko. Decyzję tę motywowano chęcią wyodrębnienia marki Grand Seiko jako niezależnego i dużo bardziej ekskluzywnego bytu. Dla uczczenia tego przełomowego kroku w dziejach marki stworzono modele inspirowane pierwszym zegarkiem GS z 1960 roku.  





Poza tymi specjalnymi modelami, które idealnie odzwierciedlają design egzemplarza sprzed 6-ciu dekad, zegarki marki Grand Seiko otrzymały logo w formie dużych inicjałów oraz pełnej nazwy pod spodem, pisanych oczywiście gotycką czcionką.

Historia marki Grand Seiko jest niezwykle bogata.

W 2020 roku przypadła okrągła, 60-ta rocznica jej powstania.

Miejmy nadzieję, że z tej okazji japońska manufaktura przygotuje kolejne, niesamowite modele zegarków i postawi kolejny krok na drodze do doskonałości.

Wszelkie nowości, recenzje zegarków oraz informacje dotyczące marki Grand Seiko znajdują się zawsze na indywidualnej podstronie marki tu: GRAND SEIKO

Autor: Paweł Zgiep