Wydawać by się mogło, że każda firma zegarmistrzowska dąży do maksymalnie dokładnego działania i wysokiej precyzji wskazań swoich zegarków. Są jednak tacy producenci, którzy przykładają do tego zagadnienia wyjątkową wagę. Niewątpliwie do tych ostatnich zalicza się marka Citizen. Firma ta już wielokrotnie udowodniła, że dążenie do precyzji chodu na najwyższym poziomie jest dla niej przewodnim motywem działania.
Jeszcze w latach 70. XX wieku zespół marki Citizen konstruował i produkował zegarki, których dokładność sprowadzono do odchyłki wynoszącej około 3 sekundy w skali roku. W 2011 roku zaprezentowano model Chronomaster Eco-Drive, który miał ją na poziomie 5 sekund rocznie w modelu zasilanym światłem. W 2019 roku osiągnięto wynik wręcz niebywały.
Najnowszy mechanizm kwarcowy Citizen Caliber 0100 osiąga wynik w postaci odchyłki na poziomie +/- 1 sekundy rocznie!
Oczywiście zegarki synchronizowane radiowo lub satelitarnie stale wskazują czas niemal idealnie, ale precyzję (oprócz wysokiej precyzji wykonania) zapewnia słała korekta wynikająca z połączenia z wzorcowym źródłem wskazań czasu.
Mechanizm Caliber 0100 oferuje takie parametry autonomicznie.
Z nowym mechanizmem wiążą się także nowe zegarki Citizen.
Model wyposażony w „serce” oznaczone jako Caliber 0100 jest bardzo ascetyczny i jednocześnie nowoczesny pod względem stylistycznym. Koperta ma wymiary 37,5 mm średnicy oraz 9,1 mm grubości. Sto sztuk zegarków powstało w kopercie z białego złota. Z autorskiego dla marki Citizen materiału - Super Titanium Duratect wykonano 500 egzemplarzy zegarków w wersji z czarną tarczą, oraz 200 w wersji z tarczą wykonaną z masy perłowej. Koperta mimo, iż ma klasyczny, okrągły kształt, to ma ostre i wyraziste krawędzie, a uszy są bryłami powstałymi niejako w wyniku zdecydowanych cięć.
Taka stylistyka uwydatnia precyzję wykonania koperty i podkreśla jej nowoczesność.
Mimo kwarcowego mechanizmu dekiel jest przeszklony, bo oglądany przez niego mechanizm, to nie tylko dla miłośników zegarków widok naprawdę przyjemny dla oka.
Dominujące płyty mechanizmu są pokryte zdobieniem przypominającym pasy genewskie, a ich powierzchnie zostały pokryte rzadko spotykanym metalem – rutenem, zabezpieczającym i dającym czarną barwę ich powierzchni. Wersja wykonana ze złota ma minimalistyczną tarczę w kolorze kości słoniowej z lekko wklęsłą jej płaszczyzną. Indeksy i wskazówki wykonano ze srebrzonego mosiądzu. Producenci zegarków dla wykonania wskazówek zwykle poszukują lekkich materiałów i zwracają uwagę na minimalizację ich momentu bezwładności. Wykonanie wskazówek, w tym także sekundnika, z mosiądzu, jest możliwe tylko przy dużym momencie obrotowym generowanym przez mechanizm Caliber 0100.
Poza doskonale wykończonymi, nakładanymi indeksami uwagę zwracają nadrukowane długie znaczniki minutowe. Podkreślają one precyzję pracy zegarka widoczną także wtedy, gdy sekundnik, przy każdym skoku trafia idealnie w linię indeksów.
Tak jak wskazano powyżej, są dwie wersje zegarka wykonane z Super TitaniumTM Duratect. Pierwsza z nich posiada „dziurkowaną” tarczę w kolorze czarnym, która sprawia wrażenie jakby pochłaniała padające na nią światło. Druga ma tarczę z masy perłowej tonacji bladoniebieskiej, mieniącą się kolorami nawet przy drobnych zmianach oświetlenia.
W przeciwieństwie do oferowanego na pasku modelu w złotej kopercie, modele tytanowe są w zestawie z siedmiorzędowymi, posiadającymi małe ogniwa bransoletami.
Patrząc na te zegarki, na kształt ich koronki, na uszy, czy nawet ogniwa widać, że motywem przewodnim był najpopularniejszy kształt kryształu. Kryształ jak wiadomo jest podstawą innowacji związanej z działaniem tego mechanizmu, bo za dokładność chodu zegarka kwarcowego odpowiada drgający ze stałą częstotliwością kryształ kwarcu.
Zgodnie z przekazem producenta, niezwykła dokładność opisywanego zegarka wynika z zastosowania oscylatora kwarcowego o bardzo wysokiej częstotliwości. Wynosi ona aż 8 388 608 Hz, w przeciwieństwie do częstotliwości 32 768 Hz stosowanej w standardowych zegarkach kwarcowych.
Sposób cięcia i dzięki temu kształt kryształu kwarcu jest również inny niż dotychczas wykonywane i stosowane. Caliber 0100 wykorzystuje kryształ kwarcu o tak zwanym szlifie AT, który ma kształt rombu, a nie kamertonu, jak to ma miejsce w rozwiązaniach konwencjonalnych. Ponadto oscylator jest kontrolowany temperaturowo, a zmiany temperatury są najważniejszym źródłem zmian częstotliwości drgań oscylatorów kwarcowych.
Sekundnik zegarka wykonuje 31 316 000 pojedynczych skoków o jedną działkę elementarną w ciągu roku. Ta liczba wskazuje, jak dużym osiągnięciem jest odchyłka na poziomie +/- 1 sekundy rocznie. Aby osiągnąć taki wynik, wszystkie elementy zegarka muszą być wykonane z największa precyzją. Innowacja rozpoczęła się od nowego podejścia do oscylatora kwarcowego - serca kwarcowego zegarka. Zastosowano oscylator z kryształem o kształcie AT rezygnując z kształtu kamertonu.
Częstotliwość jego drgań wynosi aż 256 razy więcej niż tradycyjnego.
Taką drogę do konstrukcji mechanizmu wybrano z trzech powodów.
W stosunku do tradycyjnie ciętego kryształu kwarcu, ten o kształcie AT jest po pierwsze odporniejszy na zmiany temperatury, po drugie jest odporniejszy na wpływ grawitacji wynikający ze zmian położeniem zegarka, i po trzecie kryształ o takim kształcie nie starzeje się tak szybko, czyli wraz z upływem czasu wykazuje dużo mniejsze zmiany częstotliwości niż ten o kształcie kamertonu.
Dla jeszcze większej poprawy tej ostatniej własności przeprowadzane jest sztuczne starzenie kwarcu w procesie produkcyjnym. Niezależnie od wszystkich ściśle kontrolowanych zabiegów produkcyjnych stosowany jest proces selekcji, w wyniku którego wybierane są te oscylatory, które wykazały najmniejszą zmianę częstotliwości drgań w czasie.
Kolejnym wyzwaniem było takie ustawienie pracy wskazówki sekundowej, by jak najdokładniej oznaczała każdą działkę elementarną. Doskonały efekt, to zasługa w dużej mierze ultra precyzyjnych komponentów wykonanych przy użyciu nowo zastosowanej technologii - procesu LIGA.
Zamiast normalnego prasowania i obróbki, dla wykonania przekładni odpowiadającej za pracę sekundnika wykorzystano technologię produkcji elementów o wyjątkowej precyzji. Jest nią właśnie LIGA - Lithographie Galvanoformung Abformung.
Proces ten, który pierwotnie opracowano w Niemczech, umożliwia wykonanie ultra precyzyjnych elementów o pięknym połysku. Pozwala on tworzyć formy do dalszej produkcji jak również tworzyć skomplikowany kształt części.
Obok dokładności wykonania elementów, opracowano także konstrukcję przekładni ze sprężyną o specjalnym kształcie, która likwiduje luz międzyrębny i drgania przekładni. Jednak nawet z tymi technologiami odchylenie może wystąpić, ponieważ zegarek noszony na nadgarstku, narażony jest na zmiany temperatury, zmiany pozycji i wstrząsy.
Aby zapobiec negatywnemu wpływowi pierwszego z tych wpływów zastosowano temperaturową korektę częstotliwości, która monitoruje temperaturę co minutę, aby dostosować częstotliwość oscylatora. Nowy mechanizm jak już wspomniano zasilany jest dzięki sprawdzonej technologii Eco-Drive, do zasilania wykorzystującej energię światła.
Producent zapewnia rezerwę chodu na poziomie 8 miesięcy po jednym pełnym naładowaniu. Zegarek zasilany jest światłem naturalnym jak i sztucznym.
Ten niezwykły zegarek i jego mechanizm doskonale prezentuje krótki film:
Patrząc na wskazane technologie wykonania, znając precyzję wskazań i ogromny nakład pracy ręcznej podczas produkcji tych zegarków, możemy powiedzieć, że dla tego modelu mamy do czynienia z dziełami sztuki zegarmistrzowskiej.
Określenia tego nieczęsto przecież używamy w wypadku zegarków kwarcowych, a to najlepszy dowód uznania dla nowości marki Citizen, która z ponad wiekową tradycją ukazuje się jako prawdziwa manufaktura zegarków, wyznaczająca kierunek precyzji.
Artykuł ukazał się w drukowanym kwartalniku – Magazyn Zegarki i Pasja NR 11
Wszelkie nowości, recenzje zegarków oraz informacje dotyczące Citizen znajdują się zawsze na indywidualnej podstronie marki tu – CITIZEN.
Adrian Szewczyk
INSTAGRAMIE
greenlogic.eu