Jest oczywiste, że zawsze warto w nowy, odmienny sposób przedstawić historię zegarków i zegarmistrzostwa, nawet jeśli planowany do prezentacji okres nie jest wcale tak odległy i znany jest osobiście części ich obecnych miłośników zegarków? Jak w takim razie w odmienny, interesujący dla Czytelników sposób spojrzeć na, to co się w ostatnich dziesięcioleciach w zegarmistrzostwie działo?
Już na wstępie trzeba także zauważyć, że po pierwsze: nie wszyscy dzisiejsi miłośnicy zegarków interesowali się nimi przed laty, po drugie: dobry materiał historyczny jest doskonałą podstawą do dyskusji, a najważniejsze: warto systematyzować przeszłość, bo to ona jest podstawą edukacji owych pokoleń miłośników zegarków!
Doskonałymi materiałami dokumentującymi historię dowolnych produktów mogą być publikacje – ilustracje oraz teksty z gazet i magazynów, jakie się w danym, omawianym przedziale czasu pojawiały.
O dokumenty, szczególnie u nas, gdzie królowała tak zwana gospodarka rynkowa, jest niezwykle trudno, ale dla pokazania historii zegarków nie wolno nam się skupiać tylko na naszym, wówczas „nienormalnym rynku”. Wręcz przeciwnie! Musimy znać nasze dzieje, ale na ogólną historię zegarków i zegarmistrzostwa musimy patrzeć globalnie.
Świetnym przykładem materiałów dokumentujących historię zegarków są na pewno publikacje z branżowego magazynu Europa Star, którego początek istnienia możemy datować na 1927 rok.
Europa Star, to angielskojęzyczny magazyn branżowy kierowany do firm i handlowców zajmujących się zegarkami, oraz do najzagorzalszych miłośników zegarków.
Jego wieloletnia obecność, co jest także powiązane z uznaniem i pozytywną oceną znajdujących się w nim opracowań, pozwala na przygotowanie materiału dokumentującego historię zegarków na bazie jego własnych publikacji.
Co ważne, w jednym z ostatnich magazynów Europa Star taka właśnie „powtórka z historii zegarków” się pojawiła.
Zaprezentowane kalendarium obejmuje dekady od lat sześćdziesiątych poprzedniego wieku, do pierwszej dekady nowego wieku i… oczywiście pomija wydarzenia jakie miały miejsce za „żelazną kurtyną”.
Można jednak założyć, że wszystkie trendy, które pojawiały się w „wolnym świecie”, wcześniej lub później także do nas docierały i widoczne były w stylistyce zegarków, lub co najmniej były u nas znane.
Wprowadzając w podróż przez dekady historii zegarków trzeba wskazać następujące istotne daty dla sporządzenia niniejszego kompendium:
ROK 1927
To chwila narodzin wydawnictwa poświęconego głównie międzynarodowej promocji przemysłu zegarmistrzowskiego. Dziesiątki czasopism, periodyków i przewodników po francusku, niemiecku, angielsku, hiszpańsku, portugalsku, arabsku, hindi, japońsku i chińsku itd. Były one opublikowane i sprzedane na całym świecie. Ich egzemplarze zostały starannie zachowane w archiwach wydawnictwa.
Rok 1960
Spowodował on zmiany będące wynikiem narodzin wspólnego europejskiego rynku, po traktacie rzymskim z 1957 roku. To od wtedy wszystkie wskazane powyżej publikacje o różnych tytułach, ale mające ten sam cel i obejmujące wszystkie rynki międzynarodowe, były stopniowo grupowane i udostępniane pod jednym szyldem: Europa Star.
Wstrzymując się od jakichkolwiek dalszych komentarzy pozwalamy sobie tylko na tłumaczenie przedstawionej na łamach kalendarium Europa Star treści. Załączone ilustracje są skanami dwóch sąsiednich stron z magazynu Europa Star.
W ten sposób, w formie elektronicznej pokazujemy to, co kiedyś publikował, a teraz przygotował dla swoich czytelników ten branżowy magazyn.
Europa Star prezentuje: „Zegarkowe lata sześćdziesiąte”
MŁODZIEŻ DYKTUJE TEMPO
Początki lat sześćdziesiątych XX wieku to zakończenie okresu zimnej wojny. Plan Marshalla położył podwaliny pod odbudowę Europy. Horyzont się rozjaśnia, a młodzi ludzie chcą przestrzeni, by oddychać i żyć pełnią życia. Wszystko się zmienia - moralność, muzyka, moda. "Tatusiowy" zegarek wygląda staro - szary, matowy, konwencjonalny.
Musi się zmienić, nabrać kolorów i zrównać się z nowym, szybko zmieniającym się światem. Ten przekształca się w „społeczeństwo konsumpcyjne”, w którym króluje handel.
Horologia, w tym także reklamy zegarków - to „wielka staruszka” i… Europa Star musi się z tym pogodzić.
To zakręcony czas.
RENESANS ZEGARKÓW ZE STOPEREM
W 1963 roku na łamach naszego magazynu napisaliśmy: „Redaktorzy Europa Star wierzą w przyszłość zegarków ze stoperem i w pełni wspierają zegarmistrzów, którzy nie boją się poświęcać czas, by rozwijać zaniedbany rynek z niemożliwymi do oszacowania możliwościami”.
W tym samym czasie Federacja Szwajcarskiego Przemysłu Zegarkowego uruchomiła szeroką kampanię promocyjną dla zegarków ze stoperem. Była ona skierowana do młodych ludzi w nadziei przekonania „zegarmistrzów, którzy już stracili w nie wiarę”, aby zwrócili swoją uwagę z powrotem na ten niszowy produkt, który do tej pory był zawsze lubiany przez młodych ludzi na całym świecie.
ZEGAREK "WODNYCH ODCHŁANI”
Biorąc pod uwagę „wpływ zanurzenia” na działanie zegarków ze stoperem, w 1964 roku magazyn Europa Star promował funkcjonowanie „specjalnej przestrzeni zarezerwowanej dla młodych ludzi zamkniętych w podwodnym świecie. Ten świat wymaga wytrzymałości, siły fizycznej i zawsze niesie ze sobą smak ryzyka”.
Redakcja magazynu sprawdziła wszystkie najnowsze osiągnięcia w tej dziedzinie techniki chronometrii, dając pierwszeństwo pionierskiemu Rolexowi.
Rolex kilka lat wcześniej - 23 stycznia 1960 roku dokonał wyjątkowego zanurzenia zegarka, wystawiając go poza batyskaf profesora Piccarda. W ten sposób ustalił rekord zanurzenia w morzu. Zegarek osiągnął ekstremalną głębokość 10 900 metrów, przy której ciśnienie wynosi około jednej tony na centymetr kwadratowy.
Po wynurzeniu zegarek okazał się być w pełni sprawnym.
HONGKONG: SZANSA I RYZYKO
W 1963 roku Hongkong liczył 4 miliony mieszkańców, co w porównaniu z 600 000 w 1948 roku obrazuje szybkość rozwoju tego ośrodka. Miasto znalazło się w środku boomu gospodarczego, w którym skrajne ubóstwo współistniało z bezczelnym bogactwem.
W ciągu kilku lat miasto stało się ważnym centrum przemysłu. Dzielnica portowa została zrównane z ziemią, by zrobić miejsce dla wieżowców, a ziemia została odebrana morzu, by zbudować „najnowocześniejsze lotnisko na świecie”.
Jak to określiła Europa Star: „To kapitalistyczne miasto u bram skolektywizowanego świata komunistycznych Chin wyrosło na jednego z największych importerów i eksporterów zegarków na świecie”. Hongkong miał zatem kluczowe znaczenie dla szwajcarskich firm zegarmistrzowskich, które musiały stawić czoła licznym wyzwaniom z tym związanych.
JAPOŃSKIE NIEBEZPIECZEŃSTWO
W swoim specjalnym raporcie z Hongkongu z 1963 roku Europa Star wyjaśnia, że „toczy się wielka bitwa między szwajcarskimi producentami zegarków, którzy w dzisiaj utrzymują swój monopol, a ich młodszym japońskim rywalem.”
Każdego wieczoru niezliczone świecące neony reklamują, że szwajcarski zegarek jest najlepszy, najlepiej sprzedający się, niepowtarzalny i niezrównany, ale każdego dnia japońska presja jest silniejsza, bardziej natarczywa. Dzieje się to tak w gazetach, jak i na bazarach.
Japońskie argumenty są kuszące: cena, dobry standard jakości, masowa produkcja. Bitwa dopiero się zaczęła i nikt nie może przewidzieć jej przebiegu. ”
PODRÓBKI
„Wielkie nieszczęście spotkało dystrybutorów szwajcarskich zegarków działających w Hongkongu. Z jednej strony fałszowanie znanych marek zegarków, z drugiej strony nieuczciwe użycie słów nawiązujących do określenia: „szwajcarski ”".
Nie jest to tylko kwestia kilku sztuk wykonanych przez garstkę nieuczciwych sprzedawców, ale prawdziwego przemysłu zagrażającego rzeczywistej pozycji szwajcarskiego zegarka na tym niezwykle ważnym rynku. Ile zegarków sprzedaje się pod fałszywym znakiem towarowym?
Nie wiadomo, ale oficjalne źródła Hongkongu podają liczbę do 25 tysięcy sztuk miesięcznie. Te zegarki nie są sprzedawane tylko w granicach tej brytyjskiej kolonii, więc w ciągu kilku lat imitacje zegarków: Omega, Rolex, Eterna itp. znaleźć można w całej Azji.
Jaka jest przyczyna tego nagłego wzrostu liczby podrabianych zegarków?”.
To pytanie Europa Star zada w 1963 roku.
...
Doceniając niezwykły, autentyczny przekaz z tamtego czasu, zapraszamy do kolejnych odcinków z historii zegarmistrzostwa, jakie dzięki magazynowi Europa Star będą prezentowane na naszym portalu.
Publikacje przedstawiające zegarmistrzostwo w kolejnych minionych dziesięcioleciach są/będą przedstawione w opracowaniach:
1. Europa Star prezentuje: „Zegarkowe lata sześćdziesiąte”
2. Europa Star prezentuje: „Zegarkowe lata siedemdziesiąte”!
3. Europa Star prezentuje: „Zegarkowe lata osiemdziesiąte”!
4. Europa Star prezentuje: „Zegarkowe lata dziewięćdziesiąte”!
5. Europa Star prezentuje: „Zegarki naszego wieku!”
Redakcja Zegarki i Pasja