Recenzja: BALL Engineer III – „100 lat Marynarki Wojennej RP”

Od 1891 r. firma BALL Watch Company produkuje zegarki mechaniczne, które spełniają większość z różnego rodzaju rygorystycznych wymogów precyzji, jakości, niezawodności i odporności na różne czynniki,  jakich oczekujemy od wyrobów „codziennego użytku”. Miłośnicy zegarków w większości są świadomi tego, że zegarek mechaniczny jest urządzeniem dość delikatnym i nietrudnym do uszkodzenia. Zegarki marki Ball, dzięki swojej konstrukcji i uzyskanymi tym samym właściwościami, stają się, może nie zaprzeczeniem tych obaw, ale na pewno granice wytrzymałości mechanicznych zegarków przesuwają na wyższy poziom.

Czytając o firmie Ball, szczególnie na wszelkich zegarkowych forach czy grupach, można odnieść wrażenie, że marka ta cieszy się swoistą ponad przeciętną estymą. Jest postrzegana jako oferująca zegarki ciekawe, o wyższej niż standardowa jakości wykonania, a także - jak napisałem wyższej - wytrzymałości. W naszym kraju dodatkowym elementem wpływającym na jej pozycję przez długi czas była najzwyczajniej niedostępność zegarków, a w zasadzie trudna dostępność, opierająca się wyłącznie na prywatnym imporcie, co sprawiało, że zegarki te postrzegane były jako towar ekskluzywny.

Od pewnego czasu jest nieco inaczej. Marka zbliżyła się do nas, ponieważ zyskała oficjalnego dystrybutora w Polsce. Swoją drogą dystrybutora, który dał się poznać, jako firma godna zaufania, i przyjaźnie nastawiona do klienta. Do naszej redakcji trafił wyjątkowy model marki BALL Watch Company, ale zanim zajmę się jego prezentacją, warto jeszcze raz nieco przybliżyć tę markę.





Markę, która w moim odczuciu, jak pisałem wyżej, cieszy się jakąś taką wyczuwalną wśród wielu zegarkomaniaków dodatkową, pozytywną otoczką wyjątkowości. Wynika ona być może z dotychczasowego braku dostępności zegarków tej marki w naszym kraju, ale może też z faktu stosowania wielu bardzo ciekawych rozwiązań i patentów, jakie Ball stworzył, a po części może także z charakterystycznego wyglądu zegarków tej marki, które mimo często typowych, klasycznych  kształtów są od razu łatwo rozpoznawalne.

Firma Ball ma swoje korzenie w USA. Początki powstania marki sięgają zdarzenia, które nie może być określone jako szczęśliwe, wręcz przeciwnie. Tragiczne zajście, jakim była katastrofa kolejowa w Kipton nie było wprawdzie momentem powstania firmy, ale jej skutki i przemyślenia z nią związane przyczyniły się do powstania firmy Ball Watch.

Webb C. Ball urodził się w Fredericktown w stanie Ohio 6 października 1847 roku. Kiedy w 1883 roku przyjęto czas standardowy, był pierwszym jubilerem, który korygował czas w Cleveland w oparciu o czas uznany za standardowy.



W dniu 19 lipca 1891 roku, generalny nadzorca przedsiębiorstwa kolejowego Lake Shore Lines wyznaczył Webb C. Balla jako głównego inspektora kolejowego. Jego wczesny system kontroli był początkiem rozległej sieci kontrolowanej przez Webb C. Balla, która obejmowała 75% linii kolejowych w całym kraju i co najmniej 175 000 kilometrów linii kolejowych. Katastrofa w Kipton skłoniła urzędników Lake Shore do zatrudnienia Webb C. Balla do skontrolowania wszystkich zegarków i zegarów stosowanych w całym Lake Shore Line oraz opracowania systemu kontroli czasu i jego wdrożenie. Okazało się bowiem, że niedokładność wskazań czasu, jego nieprawidłowa kontrola, były jedną z przyczyn tragicznego zdarzenia.

Webb C. Ball podjął wyzwanie bezzwłocznie i wprowadził codwutygodniowe kontrole zegarków noszonych przez wszystkich pracowników kolei. Ball ustanowił surowe standardy, usuwając maksymalnie dopuszczalne 30 sekundowe różnice czasu między zegarkami a czasem głównym. Jego system spowodował, że czas kolejowy i zegarki używane w kolei zostały uznane za wyznaczające standard w pomiarze czasu.

Dziś Ball Watch jest jedną z najbardziej szanowanych i uznanych marek zegarków w Stanach Zjednoczonych, a także poza USA. Wciąż aktualizuje asortyment, aby dotrzymać kroku zmieniającym się potrzebom konsumenckim. Zegarki Ball to także innowacyjne techniczne rozwiązania pozwalają na poprawne funkcjonowanie w ekstremalnych warunkach.

Zegarek, który trafił do nas, zrodził się dzięki współpracy firmy ze swoim polskim dystrybutorem. Wspólnie postanowiono uczcić 100 lecie Polskiej Marynarki Wojennej, które świętować będziemy dokładnie 28 listopada tego roku.

100 lat wcześniej marszałek Józef Piłsudski postanowił utworzyć tę formację wojskową. Dziś możemy cieszyć się z okazji okrągłego jubileuszu zegarkiem Ball Engineer III Polish Navy.



Model Engineer III „100 lat Marynarki Wojennej RP” wykonany jest na takim poziomie, jakiego spodziewamy się i oczekujemy od firmy Ball, czyli mówiąc najkrócej - bardzo dobrze. Jest to duży zegarek, co od razu powoduje, że możemy o nim myśleć raczej wtedy, gdy dysponujemy nieco szerszym nadgarstkiem.

Wymiary koperty to 46 mm średnicy, niemal 14 mm grubości i prawie 54 mm od ucha do ucha, co oznacza, że mamy do czynienia z dużym zegarkiem. Nic tego nie zmieni, ale o dziwo na ręce układa się naprawdę dobrze. Żeby było jasne – bardzo szczupłe, wąskie przeguby nie poradzą sobie wizualnie z taką „obfitością stali”, ale już posiadacze takich, nazwijmy to, średnich i większych przegubów mogą sprostać wyzwaniu. Łagodne linie i widoczne obłości koperty powodują, że dobrze wkomponowuje się ona w nadgarstek, optycznie dopasowując się lepiej niż moglibyśmy się spodziewać, biorąc pod uwagę faktyczne wymiary. Także dobre wyprofilowanie i zagięcie uszy w dół pomaga w dobrym układaniu się.

Masywna, skręcana bransoleta dobrze utrzymuje zegarek na właściwym miejscu przegubu, a spasowanie z zegarkiem jest doskonałe. Szczeliny są niemal „wyzerowane”, a tzw. „endlinki” są idealnie zagnieżdżone pomiędzy uszami.

Bransoleta jest w całości szczotkowana, a zapinamy ją na zapięcie motylkowe z zatrzaskiem. W miejscu styku obu części bransolety przy zapięciu mamy także do czynienia z doskonałym spasowaniem. Na linii łączącej jest umieszczony okrągły emblemat z literami RR. Mimo braku dodatkowych zabezpieczeń zapięcie jest pewne, choć większe poczucie bezpieczeństwa byłoby w wypadku zastosowania mechanizmu zwalnianego przyciskami.

Bransoletę można mimo to śmiało uznać za mocny punkt zegarka.





Koperta w zakresie wykończenia łączy powierzchnie polerowane ze satynowanymi. Na lustrzany połysk wykończono boki oraz lunetę. To wysokiej jakości wykończenia, tak jak i szlify w postaci szczotkowania widoczne na bransolecie czy górnych powierzchniach uszu. Wspominana luneta jest ustawiona pod kątem i można nazwać ją dość masywną, choć mimo to tarcza zegarka robi wrażenie dużej.

Luneta okala lekko wypukłe szkło szafirowe z powłoka antyrefleksyjną i dużą, niebieską tarczę. Jej kolor jest, jak widać na zdjęciach, intensywny, bardzo wyrazisty.

Kolor tarczy nadaje zegarkowi charakter, czyniąc go sportowym, nietuzinkowym urządzeniem do odmierzania czasu. Taki kolor nie jest często spotykany. Na sporej powierzchni tarczy zastosowano nakładane indeksy.  To układ mieszany, gdzie połączono indeksy godzinowe w postaci trytowych pałeczek z klasycznymi nakładanymi indeksami w postaci cyfr arabskich, wypełnionych masą luminescencyjna w błękitnym kolorze, świecącą na niebiesko.

Trytowe indeksy są elementem minutowej podziałki nadrukowanej na obszarze najbardziej oddalonym od środka. Pałeczki trytowe są subtelne i stanowią elementy nie wyróżniające się mocno pośród indeksów minutowych. Za to indeksy w postaci cyfr arabskich są doskonale widoczne - to duże, nakładane elementy z polerowanymi krawędziami i obfitym wypełnieniem masą świecącą. Indeksy 3, 6, 9 i 12 są wyróżnione jeszcze nieco większym rozmiarem.

Cała kompozycja i wspomniane elementy zapewniają doskonałą czytelność. Także wskazówki, które są odpowiednio długie i szerokie.  Na około 1/3 długości od osi są matowo czarne, a dalej białe.

Na białej części, w środku, zainstalowano pałeczki trytowe.

Wskazówka sekundnika jest w większej części koloru czarnego. Białą, krótszą część zaopatrzono dodatkowo w mały prostokącik wypełniony masą świecącą. Taka luminescencja zapewnia po pierwsze bardzo efektowny wygląd w ciemności, gdy masa luminescencyjna oddaje intensywnie światło i niejako współgra z elementami trytowymi.

W przypadku spadku efektywności, lub gdy elementy luminescencyjne nie są naświetlone, tryt zapewnia stale odpowiedni poziom podświetlenia i możliwość odczytu czasu.





Poza tym, powierzchnię tarczy wykorzystano jeszcze w górnej części na umieszczenie logo marki i klasycznych jej oznaczeń, a po drugiej stronie mamy element związany z limitacją zegarka – symbol kotwicy połączonej z polską banderą.
Żółtą kotwicę częściowo osłania biało-czerwona bandera. Na wysokości zakręcanej koronki, na tarczy pomiędzy indeksem godziny 3-ciej a osią wskazówek umieszczono podwójne okienko datownika wskazujące dni miesiąca i tygodnia. Wspomniana koronka jest również zaopatrzona w logo w postaci stylizowanych, splecionych ze sobą liter RR.

Pozostałe cechy związane z wyjątkowym okazją powstania zegarka znajdziemy na deklu, który jest pełny, ale atrakcyjny. Na polerowanym obwodzie wygrawerowano podstawowe informacje o tym modelu, w tym numer egzemplarza w serii 100 limitowanych sztuk.

Bliżej środka dekla, nadal w polerowanym polu, umieszczono drugi zestaw informacji, a pośrodku umieszczono jakby medalion - ma on nieco inny odcień stali, jest szczotkowany dookoła i zaopatrzony w wypalony kwasem wzór. To kotwica połączona z innymi symbolami naszej marynarki wojennej oraz napis Marynarka Wojenna Rzeczpospolitej Polskiej.

Wygląda to ciekawie i atrakcyjnie. Pełen opis i symbolikę zamieszczono na polskiej stronie firmy Ball:

„Znaczenia symbolu kotwicy dla marynarzy i ludzi związanych z morzem nie trzeba chyba tłumaczyć. Została ona przyjęta, jako uniwersalny znak ludzi morza. Jest symbolem bezpieczeństwa, pewności i stabilizacji. Jest także symbolem nadziei, jako źródło ostatniego ratunku w sytuacjach kryzysowych. Taki też symbol, stanowiący odwzorowanie odznaki MWRP, zastosowany został na tarczy zegarka.

Podstawę dekla stanowi tarcza kompasu, wskazująca główne kierunki świata, na jej wewnętrznym obrysie umieszczono napis “Marynarka Wojenna Rzeczypospolitej Polskiej”. Napis ten w połączeniu z datami wyrytymi na kotwicy nie pozostawia wątpliwości, z jakiej okazji zegarek powstał.





Wewnątrz tarczy kompasu umieszczono widok siatki południków i równoleżników opasujących całą kulę ziemską. W swojej dotychczasowej historii Polska Marynarka Wojenna wykonywała zadania na większości z mórz i na wszystkich oceanach znajdujących się na kuli ziemskiej. W centralnej części umieszczono krzyż kawalerski Proporca Marynarki Wojennej ze wzniesionym do góry ramieniem kaperskim. Proporzec jest także symbolem męstwa i niezłomnego ducha bojowego polskich marynarzy. Oficjalnie proporzec, będący drugim po banderze Marynarki Wojennej, najważniejszym znakiem okrętów wojennych Rzeczypospolitej Polskiej został wprowadzony oficjalnie w 1919 roku. 

Jego symbolika jest połączeniem już wcześniej używanych symboli na pokładach polskich okrętów.  Wzniesione ramię kapra jest jednym z symboli zwycięskiej bitwy pod Oliwą stoczonej z flotą szwedzką w 1627 roku, gdzie umieszczone na czerwonym tle było Proporcem Bojowym polskiej floty. Natomiast biało czerwony krzyż kawalerski jest odniesieniem do symboliki okrętów uczestniczących w wygranej przez połączoną flotę gdańsko-elbląską w 1463 roku bitwy w Zatoce Świeżej z flotą państwa Krzyżackiego. Bitwy, która przyczyniła się walnie do powrotu Polski nad błękitne wody Bałtyku”

Limitowany model ma zapewnioną wodoodporność na poziomie 100 metrów, i wysoki poziom odporności na pola magnetyczne. Za zestaw wskazań odpowiada ceniony mechanizm Eta 2836, czyli rozwinięcie tzw. „woła roboczego” firmy ETA – mechanizmu 2824. Sprawdzony i niezawodny mechanizm, o dobrych parametrach pracy, a przy tym stosunkowo łatwy i niedrogi w razie konieczności serwisowania.

Zegarek BALL Engineer III „100 lat Marynarki Wojennej RP” jest modelem o dość uniwersalnym przeznaczeniu. Mimo, że rozmiar jego koperty jest duży, to jest również duża szansa, że będzie prezentował się dobrze na szerokim spektrum nadgarstków. Często mam do czynienia z dużymi zegarkami. Lubię właśnie takie. Nie raz ich budowa powoduje, że są na granicy akceptowalności jak dla mnie, nawet, gdy rzeczywiste wymiary są mniejsze niż prezentowanego Balla.

W jego zaś przypadku mam do czynienia jeszcze z jakby „zapasem”.

Więc uniwersalne zastosowanie tego zegarka jest nieco ograniczone rozmiarem jego koperty, ale zdecydowanie w mniejszym stopniu, niż wynikałoby to z katalogowych danych. Także kolor tarczy nie jest ani dyskretny, ani stonowany. Miałem obawy co do tej barwy, z perspektywy czasu jednak mogę śmiało stwierdzić, ze kolor tarczy pasuje do całej koncepcji zegarka i łatwo przekonać się do niego. Oczywiście odporność na pola magnetyczne, wstrząsy, wytrzymałość zegarka, jego wodoodporność – stawiają go w szeregu modeli mogących znieść wiele, co jest atutem nie do przecenienia.

I tylko jeszcze kwestia przekonania się do ceny…

Dane techniczne BALL Engineer III „100 lat Marynarki Wojennej RP”:

Mechanizm:
◆ Automatyczny naciąg, kaliber BALL RR1102-SL na bazie ETA 2836-2
◆ Spring LOCK® – opatentowany system antywstrząsowy

Funkcje:
◆ 14 pałeczek trytowych świecących w nocy na tarczy i wskazówkach
◆ Godziny, minuty, sekundy, dzień miesiąca i dzień tygodnia

Odporność na uderzenia: 5.000Gs
Wodoodporność: 100 m / 330 stóp
System Antymagnetyczny: 80000 A / m

Koperta:
◆ Stal szlachetna, ze strefą z mumetalu – opatentowanego stopu antymagnetycznego
◆ Ø 46 mm, wysokość 13,45 mm
◆ Amortiser® – opatentowany system chroniący wahnik
◆ Szkło szafirowe z anty-refleksem
◆ Koronka zakręcana

Pasek:
◆ Bransoleta stalowa z zapięciem motylkowym

Tarcza:
◆ Niebieska z logotypem

Dekiel:
◆ Dedykowany, wypalany kwasem.



Zegarek dostępny jest w limitowanej liczbie 100 egzemplarzy.

Cena modelu  BALL Engineer III „100 lat Marynarki Wojennej RP” wynosi 9 500 złotych. Nie jest to mała kwota, ale warto pamiętać, iż to cena, którą zapłacimy za zegarek wyjątkowy, o ponadprzeciętnych parametrach i niekwestionowanej wysokiej jakości wykonania.

Informacja: model ten nie będzie dostępny w sprzedaży w sklepach stacjonarnych.
Sprzedażą zajmuje się Stowarzyszenie SES Komandor z Poznania.

Wszelkie nowości, recenzje zegarków oraz informacje dotyczące BALL Watch Company znajdują się zawsze na indywidualnej podstronie marki tu - BALL Watches.

Adrian Szewczyk