Korea Północna z zegarmistrzostwem w tle! Kto i jakie zegarki może tam nosić?

Korea Północna, a właściwie Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna, jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych i tajemniczych państw na geopolitycznej mapie XXI wiecznego świata. Jej początki, chociaż uosabiane przede wszystkim z nieodległym konfliktem, mają swoje głębokie podstawy w niemal dwu tysięcznej historii półwyspu koreańskiego.
    


Korea była od wieków miejscem ścierania się wpływów chińskich, dominacji ludów mongolskich i supremacji Japonii. Okupacja Korei przez tę ostatnią kończy się w roku 1945, tj. w momencie wkroczenia ze strony północnej wojsk radzieckich, a od południa armii amerykańskiej. 15 sierpnia 1948 roku powstała Republika Korei. W odpowiedzi na to, w strefie okupacji sowieckiej powołana do życia zostaje Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna z komunistycznym działaczem, Kim Ir Senem na czele.

Wzdłuż 38 równoleżnika powstała linia demarkacyjna, będąca przyczyną mającego nadejść w niedługim czasie konfliktu - wojny, na stałe ustalającej granice dwóch, odrębnych państw Koreańskich.


[www.elliswashingtonreport.com]

Dzisiaj, prócz wspólnego języka na próżno doszukiwać się podobieństw pomiędzy dwoma, zwaśnionymi państwami. Korea Północna, będąca od 1948 roku we władaniu klanu rodziny Kim jest dzisiaj jednym z najuboższych państw na świecie.

Korzystny dla Korei Północnej wzrost gospodarczy zakończył się bezpowrotnie w latach 90, wraz z upadkiem Związku Radzieckiego, będącego jednym z nielicznych źródeł umów gospodarczych i handlowych. Przemysł Korei zwrócony jest w znacznej mierze w kierunku zbrojeń, co wespół z nierzadko nieracjonalnie prowadzoną gospodarką centralnie planowaną oraz kolejnymi sankcjami, jest przyczyną ciągłej zapaści gospodarczej kraju i powszechnego głodu.


[amp.businessinsider.com]
    
Jednym z ostatnich państw, które nałożyło sankcje na komunistyczną Koreę była Szwajcaria. Na liście objętych zakazem obrotu handlowego przedmiotów znalazły się przede wszystkim dobra luksusowe, w tym zegarki.

Należy przy tym pamiętać, iż jednym głównych czynników stymulujących ciągłą „popularność” koreańskiego dyktatora w kraju jest wsparcie przez lokalne elity polityczne. O ile jednak dyskusyjnym może się wydawać szczere oddanie dyktatorowi co światlejszych przedstawicieli aparatu państwowego, o tyle realne są płynące z powyższej postawy korzyści.


[www.humanosphere.org]

Powszechnie znane jest zamiłowanie aktualnego dyktatora Korei, Kim Dzong Una do trunków, zachodnich samochodów oraz czasomierzy.

Szacuje się, iż wartość jego prywatnej kolekcji zegarków oscyluje wokół 8,2 mln dolarów. Tylko w 2010 roku, w czasie państwowych uroczystości na nadgarstku dyktatora zagościł zegarek marki Patek Philippe o wartości blisko 50 tyś dolarów.

To również zegarki stały się jedną z walut mających na celu pozyskanie sobie wierności m.in. koreańskiej administracji i generalicji. Mimo oczywistych powiązań Kim Dzong Una z będącej miejscem dorastania i odbywania studiów Szwajcarią - błędnym byłoby przypisywanie charakterystycznego systemu wyróżnień aktualnemu koreańskiemu despocie.


[www.smilingfacessometimesbutonlysometimes.blogspot.com]
    
Sugeruje się, iż Kim Ir Sen na pomysł honorowania w ten niecodzienny sposób  zasłużonych dla koreańskiej sprawy wpadł jeszcze podczas działań wojennych związanych z okupacją Korei przez Cesarstwo Japonii. Trudno jednak znaleźć namacalne potwierdzenie tej tezy.

Praktyczne początki wykorzystywania zegarków jako formy wyrazu wdzięczności władz państwowych sięgają  lat 70. ubiegłego wieku. W 1972 roku, z okazji rocznicy narodzin ówczesnego przywódcy Korei Północnej, Kim Ir Sena, z inicjatywy jego syna - Kim Dzong Ila złożono zamówienie na serię spersonalizowanych zegarków marki Omega.

Każdy z egzemplarzy posiadał na tarczy imię ówczesnego przywódcy republiki. Czasomierze te w Korei Północnej przybrały formę substytutu dla odznaczeń państwowych. Rozdawane regularnie także i dzisiaj koreańskim działaczom z okazji przeróżnych uroczystości – przede wszystkim urodzin obecnych i byłych dyktatorów,  stały się symbolem przychylności z jego strony oraz wkradnięcia się w jego łaski. Ze względu na charakterystyczny design, w którym główną rolę odgrywa przede wszystkim naniesione czerwonym drukiem na tarczę nazwisko koreańskiego autokraty, zwykło się je nazywać myeongham sigye, co można swobodnie tłumaczyć jako zegarek wizytówkowy.



Podobnie jak w przypadku odznaczeń, tak i koreańskie myeongham sigye dosyć łatwo sklasyfikować. Wyróżnieniami mogącymi uchodzić za najbardziej prestiżowe – zarezerwowanymi dla najbardziej zasłużonych działaczy oraz urzędników najwyższej rangi -były niewątpliwie czasomierze najdroższych marek, m.in. Omega czy Rolex.

Bez wątpienia, najbardziej pożądane były modele występujące w kopertach wykonanych z kruszcu, m.in. Omega Constellation posiadająca kopertę wykonaną z 14-karatowego złota. W dalszej kolejności, przekazywano zegarki mniej prestiżowych szwajcarskich manufaktur, takich jak Tissot, Lanco czy ostatecznie zegarki japońskie. Trafiały one z reguły do urzędników znajdujących się niżej w hierarchii administracyjnej oraz ich podwładnych. Tylko na przestrzeni lat 1995 – 2004, do Korei Północnej sprowadzono ze Szwajcarii zegarki o łącznej wartości zbliżonej 24 milionom dolarów.

W 2007 roku było to 294 sztuk wysokiej klasy czasomierzy, w roku 2008 liczba ta wzrosła do niemal 450, w rok później oscylowała już wokół 660 sztuk.
    
Warto zwrócić uwagę na fakt, iż czasomierze te nie trafiały jedynie do klasy urzędniczej związanej stricte z administracją. Zważając na militarny charakter państwa, można wysnuć zapewne słuszne wnioski, iż to nie ona dominuje w lokalnym życiu politycznym. W kwietniu 1992 roku, ówcześnie panujący Kim Dzong Il przekazał w darze czasomierze całemu zapleczu wojskowemu Korei Północnej. Było to związane z obchodami 60 rocznicy utworzenia północnokoreańskiej armii ludowej. Przede wszystkim jednak, zwrócono w ten sposób uwagę na status armii w życiu codziennym Korei.  



Użycie czasu przeszłego może wydawać się w tym momencie najodpowiedniejszym zabiegiem. Jak zostało już wspomniane, od 2016 roku Koreę obejmują także Szwajcarskie sankcje – w znaczny sposób utrudniające import drogich czasomierzy czy alkoholu.

Kraj nie został jednak całkowicie odcięty od dóbr luksusowych.

Już po nałożeniu przez kraje zachodnie pierwszych sankcji gospodarczych zauważalny był wzmożony wzrost wymiany handlowej pomiędzy Koreą a Chinami. Tylko między rokiem 2012 a 2017 Korea zakupiła od strony Chińskiej dobra luksusowe w postaci zegarków, samochodów czy elektroniki – nierzadko o zachodniej proweniencji, za sumę 4 miliardów dolarów. Trudno jednak w jakikolwiek sposób oszacować liczbę napływających w ten sposób w granice Korei czasomierzy.


[www.rfa.org]

Swoisty kult czasomierzy przekazywanych przez dyktatora wybranym aparatczykom przybiera nierzadko o tyle groteskowy, co fatalny w skutkach wymiar. Należy pamiętać, iż uszkodzenie, kradzież, zgubienie lub sprzedaż czasomierza przekazanego przez dyktatora - w szczególności zegarka najwyższej klasy, łączy się z reguły ze sporymi konsekwencjami, w panteonie których jedną z głównych kar jest możliwość uzyskania tytułu zdrajcy narodu i statusu więźnia politycznego. Nie dziwi więc fakt traktowania ich jako przekazywanych z pokolenia na pokolenie obiektów kultu.

W okresie panowania Kim Dzong Ila każdy z egzemplarzy sygnowanych nazwiskiem dyktatora posiadał unikalny numer seryjny uniemożliwiający jego dalszą odsprzedaż na wewnętrznym, czarnym rynku.


[http://tpreport.kr]

Jedną ze wspólnych cech zegarków prezentowanych zasłużonym przez koreańską władzę jest ich zagraniczne pochodzenie. Należy jednak mieć na uwadze fakt, iż Korea Północna posiada swój własny, rodzimy przemysł zegarmistrzowski. Już na przełomie roku 1978/79, władze Korei zadecydowały o sprowadzeniu ze Szwajcarii instalacji pozwalających na produkcję tanich, prostych konstrukcyjnie czasomierzy.
    
Początkowo produkcja oscylowała wokół 400 000 sztuk zegarków rocznie. Górny pułap produkcji mógł jednak sięgać nawet 700 000 czasomierzy. Ich cena nie przekraczała 140 wonów – tj. sumy oscylującej w granicach miesięcznej wypłaty. Jednak paradoksalnie, nie każdy z obywateli komunistycznej Korei miał do nich dostęp.


[www.smilingfacessometimesbutonlysometimes.blogspot.com]

Podobnie jak w przypadku wielu innych dóbr, tak obrót czasomierzami jest regulowany specjalnymi bonami. Na początku XXI wieku, w wyniku mocno ograniczającej polityki kartkowej oraz niskiej produkcji, na zegarek mógł sobie pozwolić jedynie 1 na 25 (niektóre źródła podają ok. 1/15) mieszkańców Korei.

Nierzadko, nawet posiadając jeden z emitowanych raz do roku bonów wraz z odpowiednią sumą pieniędzy, nabycie tego przedmiotu okazywało się niemożliwe. Powszechną praktyką było, i zapewne wciąż jest, wysuwanie na pierwszy plan w kolejce rodzin prominentnych działaczy czy zasłużonych pracowników.


[www.forums.watchuseek.com]

Jedną z północnokoreańskich marek zegarków jest brand Moranbong.

Nazwa nawiązuje najpewniej do jednej z 19 dzielnic stolicy Korei Północnej, Pjongjangu. Znajduje się ona w pobliżu centralnej części miasta, gdzie też najprawdopodobniej zlokalizowana jest koreańska fabryka zegarków. Sam czasomierz w swoim wyglądzie oparty jest z reguły na kopii taniego, produkowanego od 1978 roku 17-kamiennego mechanizmu Sonceboz Caliber ES 95. Co ciekawe, zegarki te w teorii mają możliwość znalezienia nabywcy także poza granicami koreańskiego reżimu. Ich ekspedycją zajmuje się jedna z koreańskich spółek, Sinhung IT Trading Corporation, specjalizująca się obrotem – przede wszystkim importem dóbr luksusowych, tj. mebli i wyposażenia RTV/AGD.



Sytuacja przeciętnego mieszkańca Korei Północnej, mimo teoretycznego dostępu do podstawowych dóbr, takich jak telewizja, lodówki (na początku XXI wieku dostęp do niej miała 1 na 100 koreańskich rodzin) czy maszyny do szycia – rzecz jasna w niewyobrażalnie dla mieszkańca zachodu ograniczonym zakresie, przedstawia się znacznie gorzej, aniżeli życie koreańskich elit. Możliwość posiadania prozaicznych dla przeciętnie zamożnego europejskiego odbiorcy przedmiotów, takich jak rower czy najtańszy zegarek, dla wielu Koreańczyków zamieszkujących północ jest wciąż nieosiągalnym celem.

Tworzy to gigantyczne dysproporcje pomiędzy poszczególnymi warstwami społeczeństwa. Każdy z aspektów życia jest uzależniony od pozycji społecznej obywatela, jego miejsca które zajmuje w hierarchii.


[www.smilingfacessometimesbutonlysometimes.blogspot.com]
    
Jednocześnie, życie w Korei Północnej zostało odgórnie podporządkowane tysiącom nakazów, zakazów, obostrzeń i instytucji. Regulują one większość aspektów życia obywateli – nawet w prywatnym domu, sprowadzając je w zasadzie do głównej intencji, jaką jest wierność dyktaturze. To przede wszystkim partia decyduje o sposobie życia, jego stylu, o tym kto może gdzie zamieszkać, jaki zawód podjąć lub jaki obrać – o ile, kierunek kształcenia.

To państwo zapewnia (od lat 90 z coraz większymi trudnościami) bezpłatne nauczanie, opiekę zdrowotną, mieszkanie ograniczając jednocześnie dostęp do podstawowych, znanych przeciętnemu Europejczykowi dóbr. Warto więc pamiętać, iż prozaiczne dla jednej kultury przedmioty, gdzie indziej mogą przybierać diametralnie inne znaczenie.

Tyczy się to także zegarków.

Więcej interesujących artykułów tu – Zegarkowe CIEKAWOSTKI

Bibliografia
Y. W. Kihl, H. N. Kim, North Korea: The Politics of Regime Survival: The Politics of Regime Survival, Routledge 2004.
D.Schwekendiek, A Socioeconomic History of North Korea, McFarland  2011.
R. L. Worden, North Korea: A Country Study: A Country Study, Government Printing Office 2011.
http://nk.chosun.com Symbol zasługi "Zegar wizytówkowy"  (공로의 상징 '명함 시계') [data dostępu 14.02.2019].
http://news.chosun.com Dla urzędników i obywateli - od szwajcarskiego przemysłu. (간부·주민 선물용…“對스위스 경협 염두”)  [data dostępu 14.02.2019].
www.ablogtowatch.com Switzerland Bans Exports Of Watches To North Korea Much To Kim Jong-un’s Chagrin [data dostępu 14.02.2019].
www.news.sky.com North Korea: Kim Watches Given To Top Brass  [data dostępu 14.02.2019].
www.asahi.com North Korea has taste of the good life, import figures show [data dostępu 14.02.2019].
www.msn.com Kim Jong Un`s unbelievable life of luxury [data dostępu 14.-2.2019].
www.upi.com Kim`s gift politics in challenge [data dostępu 14.02.2019].
https://forums.watchuseek.com Moranbong North Korea watch [data dostępu 14.02.2019].