Czy, i jak można nauczyć się zegarmistrzostwa?
- tego fascynującego i zanikającego jako powszechnego zajęcia uzdolnionych manualnie osób. To już drugie opracowanie dla potencjalnego adepta zegarmistrzowskiej sztuki.
Gdy miałem 15 lat, moją pasją było chodzenie po zakładach zegarmistrzowskich w Zielonej Górze oraz w Poznaniu, i słuchaniu opowieści zegarmistrzów. Interesowało mnie to, jak oni zdobywali wiedzę i jak teraz można ją zdobywać. Oczywiście wielu z nich zamkniętych było w niewielkich pomieszczeniach, co pewnie wpływało na ich skrytą, introwertyczną postawę wobec klientów i całego otaczającego ich świata.
Wielu z nich nie było skłonnych przekazać mi ciekawych informacji, inni ze zdziwieniem i lekkim przerażeniem patrzyli na młodego chłopaka, którego ten wymarły według nich zawód, interesuje. Oczywiście były wyjątki. Spotkałem kiedyś zegarmistrza w Poznaniu, który opowiedział mi o trzech szkołach. Przedstawił mi je w formie legendy i niesamowitej tajemnicy, którą skrywają. W mojej głowie zaczęła budować się wizja szkół, które niczym Hogwart z Harrego Pottera mają wiele sekretów i tajnik. Chodziło głównie o trzy uczelnie zlokalizowane w: Glashuette, Genewie i Londynie.
W każdym z tych miast znajdziemy pewną pozostałość, lub spadkobiercę tych szkół, jednakże wizja zegarmistrza z Poznania lekko się zdezaktualizowała. Zwłaszcza jeżeli chodzi o dostępność do tychże jednostek organizacyjnych umożliwiających pogłębianie tajników profesji.
Omawiany zawód nie tylko w Polsce ma problemy, a zapotrzebowanie na wysoko wykwalifikowanych zegarmistrzów jest ostatnio coraz większe, z racji zwiększonej produkcji zegarków ekskluzywnych. W Europie, w Ameryce, jak i również w Azji pojawiła się chęć zatrudniania osób zdolnych, tak do serwisowania zegarków, jak i do ich konstruowania.. Manufaktury, serwisy walczą o wykwalifikowanego pracownika, oferując mu z góry całe pakiety dodatkowych szkoleń. Wielu z moich znajomych myśli, że jeżeli jest mało zegarmistrzów to trudniej o wiedzę.
Zaskakujące jest to, że w rzeczywistości tak wcale nie jest.
Zaczynając od wspomnianego w poprzednim opracowaniu, pięknie położonego miasteczka – Glashuette, widzimy najsłynniejszą szkołę im. Alfreda Helwiga położoną na samym środku głównego placu miasta. W tej chwili jest ona zarządzana przez manufakturę Glashuette Original.
Jak wiadomo GO, należy do koncernu Swatch Group. Nicolas Hayek w roku 2007 założył fundację „Nicolas G. Hayek Watchmaking School”. Oznacza to, że wszystkie szkoły założone przez Swatch Group, są w całości przez nich finansowane, czyli de facto bezpłatne. Uczelnia Alfreda Helwiga gwarantuje uzyskanie certyfikatu WOSTEP.
W programie podstawą jest 3 000 godzin kursu związanego z serwisem zegarmistrzowskim. Całość jest realizowana w przeciągu 3 lat. Z innych źródeł wiadomo, że kurs w Glashuette jest prawie dwukrotnie rozszerzony w stosunku do wymagań WOSTEP, by przygotować ucznia do pracy w manufakturze.
Innym kursem dostępnym w tej samej miejscowości jest Uhrmacherschule Glashuette, będąca pewnego rodzaju szkołą zawodową. W programie jest również historia, sport, języki niemiecki i angielski. Jest to propozycja dla osób, chcą nauczyć się praktycznego zawodu i które raczej nie myślą, lub jeszcze nie myślą o skończeniu liceum.
Kolejnym projektem jest kurs podyplomowy, który ma być kontynuacją studiów na wydziale mechaniki Uniwersytetu Technicznego w Dreźnie. Zajęcia odbywają się w Glashuette i są one praktycznym wstępem do pracy przy produkcji i projektowaniu mechanizmów. Jest to już specjalistyczna wiedza z zakresu mikromechaniki, materiałoznawstwa i obróbki.
W ostatnim czasie kurs uruchomiła również manufaktura A. Lange & Sohne. Zakłada on 3 letnią naukę, po której uczeń będzie przygotowany do pracy w manufakturze. Całość jest finansowana poprzez koncern Riche mont Group. Problemem jest niewielka ilość miejsc. Z tego co mi wiadomo zaledwie 4 osoby rocznie mogą załapać się na ten niesamowity program.
Przechodząc teraz w inne regiony Europy znajdziemy także zegarkowe szkolnictwo.
Parę lat temu zainteresowały mnie zegarki Sarpaneva.
Jest to firma fińska, która stara się robić wysokiej klasy mechanizmy. Zauważyłem wtedy, że wielu niezależnych twórców AHCI pochodzi z Finlandii. Okazuje się, że w miejscowości Espoo, znajduje się szkoła Kelloseppakoulu, założona w 1944 roku. Uczelnia ma własny program nauczania inspirowany starym podejściem z Glashuette. Współpracuje między innymi z Eterną, Certiną, a nawet z A.Lange & Sohne. Szkoła jest dofinansowana z budżetu Finlandii jak i również innych manufaktur. Kurs trwa 3 lata, a jednym z wykładowców jest Kari Voutilainen, znany z konstrukcji mechanizmów „grand complication”, wielki wizjoner zegarmistrzostwa.
Wcześniej wspomniana fundacja Nicolasa Hayek'a ma szkoły nie tylko w Glashuette, ale również w Pforzheim (Niemcy), Miami (USA), Kuala Lumpur (Malezja), Szanghaju, Hongkongu i Manchesterze. Kursy obejmują w głównej mierze program WOSTEP. Są one darmowe i dostępne dla każdego z średnim wykształceniem.
Wizja tych szkół zakłada, że najważniejsza jest pasja. Wśród zdolności i cech jakie powinien mieć uczeń wymieniana jest kreatywność, ciekawość, cierpliwość, dyscyplina.
Jest to zaledwie ułamek szkół, kursów, które są dostępne dla potencjalnych adeptów zegarmistrzowskiej sztuki.
Żyjemy w XXI wieku w którym komunikacja nie jest taka trudna. Jedyne co wystarczy zrobić to napisać maila do uczelni, która nas zainteresowała i zacząć się starać by dany kurs rozpocząć. Często występuje bariera językowa, natomiast wiele z programów jest dostępna w języku angielskim lub niemieckim.
Dzisiaj jest ciężko znaleźć zawód, który gwarantowałby pracę. Zegarmistrzostwo należy do tych specjalizacji, które mocno kierowane są przez przyszłych pracodawców, więc zależy im aby takiego ucznia przejąć. Jest to pewnego rodzaju gwarancja pracy i elastyczne możliwości jej zmiany, bez żadnych złych konsekwencji.
Jest to także praca możliwa do wykonywania na całym świecie.
Wojciech Pastyrczyk
dla portalu Zegarki i Pasja
Opracowanie o szkole imienia Alfreda Helwiga w Glashuette znajduje się tu: Szkoła Alfreda Helwiga w Glashuette
Strony internetowe szkół i kursów zegarmistrzowskich.
https://www.nghayekwatchmakingschool.org
https://www.glashuette-original.com/glashuette-original/alfred-helwig-school-of-watchmaking
https://www.kelloseppakoulu.fi/
https://www.tp178.com/wsw/ahci/fin_wmschool/article_01.htm
https://www.uhrmacherschule-glashuette.de/
https://www.wostep.ch/
INSTAGRAMIE
greenlogic.eu