Antoni Norbert Patek – zamieszanie urodzinowe…

Tego pewnie nikt się nie spodziewał. Minęło już ponad 200 lat od urodzin Antoniego Norberta Patka, wszystko było wiadome i poukładane, choć czasami pojawiały się wątpliwości co do roku urodzin tego niezwykłego Polaka – współzałożyciela wielkiej firmy Patek Philippe, to…

można było z tym spokojnie żyć.

Teraz jednak rozgłaszana jest informacja przekreślająca przyjęte i uznane miejsce urodzin Antoniego Norberta Patka – Piaski – dawniej Piaski Luterskie. Przekaz ten  jest podparty dowodem niepodważalnym – skanem  Aktu Urodzenia.

To nowe miejsce wprawdzie nie jest odległe na mapie (ok. 35 km) i ma podobną nazwę – Piaski Szlacheckie (dawniej Piaski Ziemiańskie), ale jest to znacząca zmiana.

Dlaczego nie znaleziono tegoż dokumentu – Aktu Urodzenia już wiele lat temu?

 
Czy tak trudno było go znaleźć ? Wszak został sporządzony przy urodzinach osoby!

Kto go teraz opublikował? - odpowiedź na to pytanie wydaje się dość łatwa, bo skan Aktu Urodzenia znajduje się na stronie www.szukajwarchiwach.pl, która to strona jest elementem Narodowego Archiwum Cyfrowego. Także znak wodny „Archiwum Państwowe w Lublinie” jednoznacznie wskazuje źródło pochodzenia dokumentu.

Kiedy został opublikowany?

Kiedy został odnaleziony i przyporządkowany do tej znanej nam wszystkim zegarkomaniakom osoby?

Na to ostatnie pytanie na pewno z jednej strony trudno odpowiedzieć, a z drugiej teraz pewnie wielu znalazców będzie chwaliło się i wskazywało siebie jako odkrywcę.

Dla miłośników zegarków skupionych w Klubie Miłośników Zegarów i Zegarków  bez wątpienia osobą, która poinformowała o miejscu urodzenia Antoniego Norberta Patka i wskazała Akt Urodzenia jest użytkownik forum o imieniu Marek, posługujący się nickiem „Master Yoda”.

Od tego też momentu, sprawa nabrała szerszego znaczenia – zmienione zostały zapisy w encyklopedii  - Wikipedii tak polskojęzycznej, jak i angielskojęzycznej.

Link do strony w Narodowym Archiwum Cyfrowym z możliwością pobrania dokumentu: https://www.szukajwarchiwach.pl/35/1934/0/1/3/skan/full/9-yA-Q5H5oP0bHTCAUWx9A

Pomijając rozważanie: kto i kiedy, warto zastanowić się jak dokładnie brzmi tenże dokument.

Wprawdzie można dość łatwo odcyfrować imiona, nazwiska i miejscowości, jeśli jednak mówimy o jego tak dużej doniosłości, to wszystko warto go przetłumaczyć z polskiego – staropolskiego i pisanego, na współczesny, polski i drukowany.

Nie uda się to oczywiście dla wszystkich zawartych w dokumencie słów, ale można spróbować.

Ufajmy, że z pomocą Czytelników uda się go rozszyfrować i sformułować całkowicie.

Wydaje się, że dokument ten brzmi następująco:

Roku Tysięcznego Osiemsetnego Dwunastego dnia szesnastego Miesiąca Czerwca o godzinie dziesiątej przed Południem

Przed Nami Proboszczem Tarnogórskim sprawującym Obowiązki (xxx1xxx) Stanu  Cywilnego Gminy Tarnogórskiej, Powiatu Krasnystawskiego w Departamencie Lubelskim, stawił urodzony JWP (Jaśnie Wielmożny Pan)  Joachim Prawdzic Patek bywszy Kapitan Wojsk Polskich a (xxx2xxx), (xxx3xxx) Skarbowy Księstwa Warszawskiego przy Magazynie Solnym Góra w Departamencie Warszawskim w Powiecie (xxx4xxx), liczący lat czterdzieści cztery i okazał dziecię płci męskiej, które urodziło się w domu pod numerem osiemdziesiątym Urodzonego Pawła Piaseckiego Ojca Matki w Piaskach Ziemiańskich zamieszkałego na (xxx5xxx) (xxx6xxx) (xxx7xxx)(xxx8xxx) dniu czternastym miesiąca Czerwca roku bieżącego: oświadczając iż iest spłodzone z niego i Anny z Piaseckich mającej lat dwadzieścia iego małżonki i że Benjamin iego iest nadać imiona Norbert i Antoni. Po oznajmieniu powyższego oświadczenia i okazania dzisiaj iże wprzytomości Urodzonego JWP Franciszka (xxx9xxx) Kapitana Pułku Trzynastego Piechoty w Zamościu (xxx10xxx) zamieszkałego liczącego lat pięćdziesiąt dwa, i JWP Jana (xxx11xxx) liczącego lat trzydzieści dziewięć zastępcy Wójta Gminy Tarnogórskiej w Tarnogórze za (xxx12xxx), Akt niniejszy urodzin po przeczytani, owego starannym Ojciec i Świadkowie w Akcie wyrażeni z Nami podpisali
X Jan (xxx13xxx) Proboszcz Tarnogórski sprawujący obowiązki (xxx14xxx) Stanu Cywilnego
Joachm Prawdzić Patek, (xxx15xxx) Skarbowy
(xxx imię xxx)( xxx nazwisko xxx) (xxx podpis xxx)
(xxx imię xxx)( xxx nazwisko xxx)(xxx podpis xxx)

Czy z pomocą Czytelników portalu uda się poprawnie odczytać brakujące słowa?

Na pewno warto – zachęcamy do zabawy.

Prosimy o przekazywanie sugestii do nierozpoznanych wyrazów na naszym Facebooku:

Kanał Zegarki i Pasja Facebook

Sylwetkę Antoniego Norberta Patka prezentowaliśmy w osobnym opracowaniu:

Sylwetki wielkich Zegarmistrzów: Antoni Norbert Patek z Piasków...
 

Autor: Władysław Meller

 

Przy wsparciu klubowiczów z Klubu Miłośników Zegarów i Zegarków, w tym w szczególności użytkownika, który podpisuje się nickiem "msokol19" udało się przetłumaczyć niniejszy tekst następująco:
 

Roku Tysiącznego Ósmsetnego Dwunastego dnia szesnastego Miesiąca Czerwca o godzinie dziesiątej przed Południem Przed Nami Proboszczem Tarnogórskim sprawującym Obowiązki Urzędnika Stanu Cywilnego Gminy Tarnogórskiej, Powiatu Krasnostawskiego w Departamencie Lubelskim,

stawił urodzony JWP1: Joachim Prawdzic Patek bywszy Kapitan Woysk Polskich, a teraźniejszy Pisarz Skarbowy Księstwa Warszawskiego przy Magazynie Solnym Góra w Departamencie Warszawskim w Powiecie Czerwskim, 

liczący lat czterdzieści cztery, i okazał Nam dziecię płci męskiej, które urodziło się w domu pod Numerem siedemnastym Urodzonego Pawła Piaseckiego Oyca Matki w Piaskach Ziemianskich zamieszkałego2

na mocy części dziedziczney, na dniu3 czternastym Miesiąca Czerwca roku bieżącego: oświadczając iż iest spłodzone z niego, i Anny z Piaseckich mającej lat dwadzieścia iego małżonki, i że życzeniem iego iest nadać Imiona Norbert i Antoni. 

Po uczynieniu powyższego oświadczenia i okazaniu dzisiaj na wprzytomności4 urodzonego JWP: Franciszka Wodyńskiego Kapitana Pułku Trzynastego Piechoty w Zamościu dziedzicznie zamieszkałego liczącego lat pięćdziesiąt dwa, i JWP Jana Koberinskiego liczącego lat trzydzieści dziewięć Zastępcy Wójta Gminy Tarnogórskiej, w Tarnogórze zamieszkałego,

Akt niniejszy urodzenia po przeczytaniu onego stawaiącym5 Oyciec i Świadkowie w akcie wyrażeni z Nami podpisali.

x. Jan Błędowski Proboszcz Tarnogórski
Sprawujący Obowiązki Urzędnika Stanu Cywilnego
Joachym Prawdzic Patek. Pisarz Skarbowy.
Franciszek Wodynski Świadek
Jan Koberiński Świadek
 

1. Jaśnie Wielmożny Pan
2. Na marginesie oznaczenie "Piaski" - stosowało się taki zapis ze względów praktycznych, gdyż parafia obejmowała wiele wsi, miejscowości - łatwiej było odszukać później w księgach konkretny zapis po miejscowości urodzenia
3. Nie stosowało się takiej formy - błąd najprawdopodobniej wynikający z zapożyczenia - może łacina lub jęz. niemiecki
4. Interpretujemy, że stawił się ten człowiek razem z ojcem dziecka, oraz jest poczytalny
5. Najbardziej prawdopodobne tłumaczenie, że stawaiącym, czyli tym którzy się stawili przed proboszczem i którym odczytano akt przed podpisaniem
 

Zachowana pisownia oryginalna. Bardzo często zamiennie używano liter "i" i "y", oraz "i" zamiast "j". Kropki i kreski jako zmiękczenia literowe pisane intuicyjnie w niektórych miejscach ich brakuje, co też było częstą praktyką.
Dużo liter dużych (wielkich) wynika najprawdopodobniej z wykształcenia osoby duchownej i znajomości języka niemieckiego.
Największe wątpliwości jeśli chodzi o literacje budzą nazwiska Wodyński i Koberiński, ale występują one w indeksach nazwisk z 18-19 w. do których mam dostęp, więc jest duże prawdopodobieństwo, że są poprawne. Mam na co dzień do czynienia z takimi tekstami w księgach parafialnych.
 

zgodnie z sugestią użytkownika forum Klubu Miłośników Zegarów i Zegarków podpisującego się nickiem "msokol19"