Królewski zegarmistrz. Adamandy Kochański

Już za kilka dni na rynku pojawi się książka Profesora Zdzislaw Mrugalskiego „Zegarmistrz Krolewski. Adam Adamandy Kochański. Wybitny uczony, matematyk i filozof (1631 – 1700)“. Zapowiadając tę pozycję pozwalamy sobie użyć roboczej wersji przedmowy do niej, napisanej przez Prezesa Klubu Miłośnikow Zegarów i Zegarków – Dariusza Chlastawę.

Już za kilka dni na rynku pojawi się książka Profesora Zdzislaw Mrugalskiego „Zegarmistrz Krolewski. Adam Adamandy Kochański. Wybitny uczony, matematyk i filozof (1631 – 1700)“. Zapowiadając tę pozycję pozwalamy sobie użyć roboczej wersji przedmowy do niej, napisanej przez Prezesa Klubu Miłośnikow Zegarów i Zegarków – Dariusza Chlastawę.

Wszyscy znamy słowa Mikołaja Reja, który powiedział „A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają“.

Dlaczego przedmowę książki dedykowanej Adamowi Kochańskiemu rozpoczynam od słów Mikołaja Reja? Otoż większość z nas kojarzy zegarki, przemysł zegarmistrzowski oraz wszystko co się z tym wiążę, głównie ze Szwajcarią, co ma pewne swoje uzasadnienie w fakcie, że na salonowych ekspozytorach większości sklepów świata dumnie prezentowane są głównie wyroby z pod znaku „Swiss made“.

Jednakże historia jest jak zwykle znacznie bardziej skomplikowana i ciekawa, a Polska ma również w swój niebagatelny wkład do historii zegarmistrzostwa i nie ogranicza się on jedynie do Antoniego Patka, który założył jedną z czołowych manufaktur szwajcarskich, której wyroby sygnowane logiem Patek Philippe i najpierw pieczęcią genewską a obecnie pieczęcią PP są uważane za najwspanialsze i najdroższe dzieła sztuki zegarkowej.

Z Polską wiążą się również takie nazwiska jak Jan Heweliusz, Wawrzyniec Podwapiński, Franciszek Czapek, Andrzej Masłowski, ale listę tych znanych uczonych otwiera mniej znany, a kto wie, czy nie najważniejszy z nich - Adam Adamandy Kochański.
 

Dzięki twórczości pana profesora Mrugalskiego, z którą mam przyjemność obcować już prawie dziesięć lat, możemy poznać m.in. historię polskiego zegarmistrzostwa, wielkich postaci z nim związanych, polskiego przemysłu związanego z zegarami i zegarkami jak również pojęciami związanymi z czasem i jego pomiarem.

Jedną z pierwszych książęk, która w sposób jednocześnie przystępny a zarazem bardzo szeroki, przybliżyła mi zagadnienie czasu jak również zegarków była „Czas i urządzenia do jego pomiaru“ wydana w 2008 przy wsparciu KMZiZ. Do dziś z przyjemnością wracam do niej zarówno wtedy kiedy potrzebuję sobie przypomnieć fakty z zegarkowej historii jak również kiedy po prostu chcę się zanurzyć w magiczny świat czasu jako zjawiska fizyczno-psychologicznego.

Jestem przekonany, że tę książkę o znakomitym polskim uczonym zajmującym się zagadnieniami pomiaru czasu nie tylko będzie obowiązkową pozycją dla osob zawodowo związanych z historią badań nad mechanizmami zegarowymi, ale także stanie się lekturą dla tych wszystkich, którzy chcą zgłębić nieco szerzej osiągnięcia naszych rodaków.

Nie pierwszy to i wierzę, że nie ostatni przykład kiedy pan profesor swoim zaangażowaniem w prace publicystyczne pozwala ocalić od zapomnienia dokonania polskiego przemysłu, nauki i ludzi z nim związanych. Dzięki jego wkładowi  mieliśmy okazję wspomagać już wydanie książek o czasie, zegarach elektrycznych, czy promować te o historii zegarmistrzostwa i historii przemysłu zegarowego w Polsce.

Jestem po raz kolejny pod dużym wrażeniem benedyktyńskiej wręcz pracy jaka została włożona w powstanie tej ksiązki a jednocześnie z pewnym smutkiem stwierdzam, że Autor jest jednym z bardzo niewielu, którzy starają się ocalić od zapomnienia dokonania polskiego zegarmistrzostwa i jego wielkich postaci.

Tym bardziej należą się Autorowi słowa uznania, gdyż gdyby nie miesiące poświęcone na zebranie i usystematyzowanie zebranych fragmentów informacji dotyczących Adama Kochańskiego, zapewne większość z nas nie miałaby szansy zapoznania się z jego życiem, osiągnięciami czy wielką spuścizną jaką po sobie zostawił.

Jednym z najwspanialszych dzieł Kochańskiego, które możemy w pełnej krasie do dzisiaj podziwiać, jest imponujący zegar słoneczny na frontonie pałacu w Wilanowie, więc jeśli P.T. Czytelnicy będą mieli okazję któregoś pięknego słonecznego dnia stanąć i popatrzeć na niego i na rzeżbę boga Chronosa zdobiącą pałacową ścianę, pomyślcie ciepło o kimś, kto był jego twórcą i kogo Pan profesor Mrugalski uwiecznił w książcę, którą z wielką przyjemnością Państwu polecam, życząc jednocześnie profesorowi wielu lat życia i wielu jeszcze publikacji.

Dariusz Chlastawa
Prezes KMZiZ

Do wydania książki przyczyniły się następujące firmy i marki zegarków: Klub  Miłośników Zegarów i Zegarków, Audemars Piguet i Hermitage Boutique, Maurice Lacroix i Ray Center Trading, Apart, Roamer, Citizen, Anyro, Visconti, Glycine i Morwa, Salon odCzasu doCzasu.